- Nguyên nhân: Khi chuyển động, do trục Trái đất nghiêng, nên tùy vị trí của Trái đất trên quỹ đạo mà ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ.

* Theo mùa:

- Ở Bắc bán cầu:

Mùa xuân, mùa hạ:

           + Từ 21/3 đến 23/9 ngày dài hơn đêm.
           + Ngày 21/3: mọi nơi ngày bằng đêm = 12 giờ.
           + Ngày 22/6: thời gian ngày dài nhất.

Mùa thu và mùa đông:

           + Từ 23/9 đến 21/3 năm sau: ngày ngắn hơn đêm.
           + Ngày 23/9: mọi nơi ngày bằng đêm = 12 giờ.
           + Ngày 22/12: thời gian ngày ngắn nhất. 

- Ở Nam bán cầu thì ngược lại.

* Theo vĩ độ:

            + Ở xích đạo quanh năm ngày bằng đêm.

            + Càng xa Xích đạo thời gian ngày và đêm càng chênh lệch.

            + Tại vòng cực đến cực ngày hoặc đêm bằng 24 giờ.

            + Ở cực: Có 6 tháng ngày và 6 tháng đêm.