Thật không có lời lẽ nào có thể nói hết những đức tính tốt đẹp của Bác Hồ – vị cha già kính yêu của dân tộc. Không phải là tôn sùng lãnh tụ hay thần tượng hóa cá nhân một cách sáo rỗng, ở Bác Hồ hội tụ một cách hoàn hảo những phẩm chất cao quý vốn có ở con người. Trong đó nổi bậc nhất là đức tính và lối sống giản dị, thanh bạch, hiền hòa mang đậm phong cách Đông phương. Văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của tác giả Phạm Văn Đồng cho ta hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của Người.
Viết về Bác Hồ, cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng không dùng những lời lẽ to lớn hay cao ngạo, cũng không áp đặt cái nhìn cá nhân khi nói về lãnh tụ – người thầy vĩ đại, người đồng chí thân thiết của ông. Bài viết Đức tính giản dị của Bác Hồ lôi cuốn người đọc bằng tư tưởng sâu sắc và giản dị, tình cảm sôi nổi, lời văn trong sáng hấp dẫn. Bằng cách viết như kể chuyện tâm tình, tác giả đã làm nổi bậc đức tính và lối sống vô cùng giản dị của Bác.
Bác Hồ giản dị trong đời sống, trong cách ăn, cách ở và cả trong mối quan hệ với mọi người. Cả trong cách viết hay lời nói, người cũng hết sức giản dị và điềm đạm. Qua những chứng cứ cụ thể và nhận xét sâu sắc, thắm đượm tình cảm chân thành người đọc thấy được ở Bác, sự giản dị hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú, với tư tưởng và tình cảm cao đẹp.
Với một sự nghiệp chính trị lay trời chuyển đất, thế mà đời sóng của Người lại vô cùng giản dị và khiêm tốn. Dù lúc còn trẻ tuổi hay khi đã trở thành Chủ tịch nước, Bác Hồ vẫn giữ nguyên phẩm chất cao quý của một người chiến sĩ cách mạng, tất cả vì nước, vì dân, vì sự nghiệp lớn, trong sáng, thanh bạch và tuyệt đẹp.
Trước hết là ở trong đời sống, Bác Hồ sống cuộc đời giản dị hiếm có. Đức tính giản dị thể hiện ngay trong bữa cơm, đồ dùng, cái nhà, lối sống.
Bác ăn uống hết sức đạm bạc. Mỗi bữa chỉ vài ba món quen thuộc như cá kho, rau luộc, cà muối. Đặc biệt, Người rất thích ăn cà muối. Có lẽ, đó là thói quen và cũng là một cách để nghĩ về quê hương xứ Nghệ với món cà muối nổi tiếng. Khi ăn, Người không bao giờ để rơi vãi hạt cơm nào bởi Người luôn có ý thức quý trọng sức lao động của người nông dân. Ăn xong, cái bát lức nào cũng sạch sẽ, thức ăn còn lại được sắp xếp tươm tất.
Nơi ở của Bác là ngôi nhà sàn vẻn vẹn chỉ có vài ba gian phòng. Bao quanh là khu vườn với đủ loại cây trồng mà Người đã tự tay trồng lấy. Trong lúc tâm hồn Bác lộng gió thời đại thì căn nhà nhỏ ấy cũng luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn. Một đời sống như vậy thanh bạch và tao nhã biết bao.
Đồ dùng của Bác cũng chẳng có gì nhiều. Không bao giờ người xa hoa, lãng phí mua sắm những thứ không cần thiết hoặc chưa cần dùng tới. Ngoài cái va-li với vài bộ quần áo, đôi dép cao su, một vài món đồ kỉ niệm, gia sản của Bác không có gì thêm nữa.
Trong đời sống của mình, việc gì Bác tự làm được thì không cần người giúp. Cho nên, quanh bác cũng chẳng có nhiều người phục vụ. Bác cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư như thế nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khác khổ theo lối nhà tu hành khổ hạnh hay kiểu nhà hiền triết ẩn đạt. Bác luôn đứng giữ cuộc đời, tận lực vì đất nước.
Đời sống Bác giản dị, thậm chí là khắc khổ bởi vì Người sống sôi nổi, tinh thần phong phú. Tất cả vì cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Khi cả dân tộc lầm than đói khổ, Người không cho phép mình lãng phí bất kì một tài sản nào của nhân dân, cũng không một mình mà tận hưởng sự sung sướng. Mặc khác, đời sống vật chất giản dị càng hòa hợp với đời sống tinh thần phong phú, với những giá trị tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất, làm nên lối sống giản dị của Bác Hồ.
Bác Hồ còn giản dị trong cả cách viết, cách nói, cách đối xử với mọi người. Khi viết, bác luôn hướng đến đối tượng người đọc, với lời lẽ chân thành, dễ hiểu nhất. Mục đích là làm sao cho dông đảo quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được. Lời bác nói lúc nào cũng nhẹ nhàng, đầm ấm.
Chưa bao giờ ta thấy Bác nặng lời chỉ trích một ai. Ai có lỗi thì Bác phê bình, nhắc nhở. Ai có công, Bác khen ngợi, trọng thưởng. Với người lớn tuổi, Bác lễ phép, kính trọng. Với trẻ em, nhi đồng, Bác mến yêu, giáo dục. Với anh em đồng chí, Bác khiêm tốn, tôn trọng và lắng nghe. Trong công việc, lúc nào Bác cũng kiên trì, quyết liệt. Bởi thế mà, nhân cách và đức độ của Người đã trở thành niềm cảm phục, chiếm lĩnh hàng triệu trái tim người Việt Nam từ trước đến giờ.
Không những người Việt Nam ta dành cho Bác những lời khen ngợi và tình cảm mến yêu to lớn mà cả anh em đồng chí quốc tế cũng kinh ngạc và cảm phục về cuộc đời và lối sống vô cùng giản dị của Người.
Chủ tịch Thượng nghị viện Chi-lê Xan-va-đo A-giên-đê, sau khi được Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tháng 5-1969, nhận xét: “Chưa bao giờ chúng tôi thấy sự giản dị và sự vĩ đại lại kết tinh ở một con người như Hồ Chí Minh”. Ông M.Kha-li của Cộng hòa A-rập thống nhất khẳng định: “Thiên thần thoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh là cuộc sống giản dị, khiêm tốn”.
Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Bác Hồ mãi mãi là một niềm tự hào lớn lao của cả dân tộc Việt Nam. Cuộc đời ấy cao đẹp không những nó vĩ đại mà còn bởi nó rất khiêm nhường và giản dị đến kinh ngạc. Lối sống và nhân cách, tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ mãi mãi là ngọn đèn sáng bất diệt soi hướng cho dân tộc Việt Nam bước đến tương lai.