quân đội thời Lý, Trần hầu hết tướng lĩnh bị loại bỏ, thay vào các tướng lĩnh là tôn thất nhà Trần: hầu hết binh sĩ cấm quân thời Lý được thay thế bằng những đinh tráng đồng hương, thân thuộc nhà Trần; tăng số lượng quân thường trực và khả năng huy động khi có chiến tranh; từng bước hoàn thiện cơ cấu tổ chức, biên chế, nâng cao chất lượng chú trọng nghiên cứu phát triển lý luận quân sự và khoa học quân sự, được tổ chức theo nguyên tắc thân quân (đối với lực lượng thường trực chuyên nghiệp) và sương quân (đối với lực lượng bán chuyên nghiệp) nhưng có nhiều thay đổi cho phù hợp với tình hình mới.