1. a) Đoạn đầu của bức thư, thủ lĩnh da đỏ đã sử dụng những hình ảnh nhân hoá:

– Mảnh đất này là bà mẹ của người da đỏ.

– Những bông hoa ngát hương là người chị, người em.

– Người da đỏ, mỏm đá, vũng nước, chú ngựa đều “cùng chung một gia đình”.

Các phép so sánh được sử dụng:

– Nước óng ánh, êm ả trôi dưới những dòng sông, con suối là máu của tổ tiên.

– Tiếng thì thầm của dòng nước chính là tiếng nói của cha ông.

b) Nhờ có sự so sánh và nhân hoá, mối quan hệ của đất với con người được thể hiện gắn bó, hết sức thân thiết, như là anh chị em, như là những người con trong một gia đình, như là con cái với người mẹ. Cha ông, tổ tiên của người da đỏ tồn tại trong thiên nhiên, trong những dòng nước, trong âm thanh của côn trùng và nước chảy.

Sự khác biệt đó còn thể hiện ở lối sống. Người da trắng sống ồn ào trong nhịp sống công nghiệp căng thẳng, họ không quan tâm đến không khí, không biết thưởng thức “những làn gió thấm đượm hương hoa đồng cỏ”, không quý trọng muông thú. Trong khi đó, người da đỏ sống ngược lại.2. a) Sự khác biệt của người da đỏ và người da trắng thể hiện ở thái độ đối với đất đai. Người da trắng xa lạ với đất, coi đất là kẻ thù. Họ cư xử với đất như vật mua được, tước đoạt được, bán đi như mọi thứ hàng hoá. Người da trắng chỉ biết khai thác, lấy đi những thứ cần, ngấu nghiến đất đai, rồi để lại đằng sau những bãi hoang mạc. Trở lại, người da đỏ gắn bó, thân thiết, coi đất như mẹ, như một phần của mình.

b) Tác giả đã dùng nhiều biện pháp nghệ thuật phối hợp để nêu bật sự khác biệt và thể hiện thái độ, tình cảm của mình. Cụ thể là đã sử dụng:

– Phép đối lập: Anh em >< kẻ thù

Yên tĩnh >< ồn ào

Xa lạ >< thân thiết

– Điệp ngữ: Tôi biết… Tôi biết…, Tôi thật không hiểu…, Tôi đã chứng kiến… Ngài phải nhớ…, Ngài phải giữ gìn…, Ngài phải dạy…, Ngài phải bảo…

– Sự so sánh tương phản, giữa người da trắng và người da đỏ về thái độ với thiên nhiên, về cách sống.

– Yêu cầu Tổng thống Mĩ dạy những người da trắng kính trọng đất đai.3. a) Các ý chính của đoạn còn lại của bức thư là:

– Yêu cầu Tổng thống Mĩ dạy những người da trắng coi đất mẹ là mẹ.

– Yêu cầu Tổng thống Mĩ khuyên bảo người da trắng bảo vệ đất đai là bảo vệ chính mình.

b) Cách hành văn và giọng điệu của đoạn này cũng giống như các đoạn trước là sử dụng điệp ngữ, nhưng dứt khoát và mạnh mẽ hơn. ở đây không đặt vấn đề “nếu…thì” như ở đoạn trên. Cũng không nêu sự khác biệt giữa người da trắng và da đỏ. Tác giả khẳng định Đất là Mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra với những đứa con của đất. Con người bảo vệ đất đai là bảo vệ chính mình.

c) Câu Đất là Mẹ nhấn mạnh quan hệ mật thiết gắn bó của người với đất. Đất là Mẹ nên những người con phải có nghĩa vụ kính trọng, chăm sóc, bảo vệ Đất. Đất là Mẹ còn có ý nghĩa đất là nguồn sống, là sự chở che, bảo vệ con người. Sự gắn bó này giúp cho con người có thái độ cư xử đúng đắn với đất đai.

4. Bức thư sử dụng nhiều yếu tố của phép lặp

– Lặp từ ngữ (điệp ngữ): mảnh đất, tôi biết, dòng nước, người da đỏ, người da trắng…