Mỗi con người sinh ra, lớn lên và trưởng thành ai cũng mong ước sẽ sống thật lâu và có cuộc sống thật êm đềm, hạnh phúc. Mỗi ngày trôi qua, chúng ta luôn phải đối diện với thật nhiều những điều sợ hãi và có lẽ cái chết là điều mà con người ta sợ nhất. Thế nhưng, Nooc-man Kusin lại từng nói "Cái chết không phải là mất mát lớn nhất trong cuộc đời, sự mất mát lớn nhất là để tâm hồn lụi tàn ngày cả khi còn sống". Vậy nên hiểu câu nói này như thế nào và nó có ý nghĩa ra sao trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta?

Như chúng ta đã biết, "cái chết" chính là lúc con người kết thúc đi sự sống của bản thân mình, chấm dứt sự tồn tại hữu hình của bản thân. Chết cũng có nghĩa là con người ta phải rời xa cuộc sống hiện tại, vĩnh viễn rời xa những người thân yêu và cả những gì mình đang có. Còn "tâm hồn lụi tàn khi đang còn sống" là một tâm hồn đã bị chai sạn, trơ lì về mặt cảm xúc, trở nên vô cảm, ích kỉ, không còn biết rung động, khổ đau trước nỗi bất hạnh của người khác. Như vậy, từ cách hiểu đó, có thể thấy câu nói của Nooc-man Ku-sin muốn nói với mọi người rằng, trong cuộc sống của mỗi người, cái chết, sự ra đi về thể xác của con người không phải là điều đáng sợ nhất mà điều khiến con người sợ hãi nhất đó chính là con người ta sống nhưng bị trơ lì, chai sạn về tâm hồn, cảm xúc.

Có thể thấy, câu nói của Nooc-man Ku-sin là một ý kiến hoàn toàn đúng đắn, đã đưa đến cho chúng ta nhiều suy ngẫm và bài học có giá trị. Tại sao tác giả nói "Cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời"? Từ xưa đến nay, cái chết luôn là quy luật của tự nhiên, tạo hóa và không bất cứ ai trong chúng ta có thể thay đổi được điều đó. Dù bạn là ai đi chăng nữa thì cũng sẽ chỉ sống một lần và khi chết đi sẽ trở về với cát bụi, về với một thế giới khác để lại bắt đầu một hành trình mới. Thêm vào đó, "cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất" bởi lẽ trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta có biết bao cái chết thật nhẹ nhàng, họ sẵn sàng chết để bảo vệ lí tưởng, bảo vệ mục đích sống, lẽ sống cao đẹp của bản thân. Có lẽ khi nhắc tới đây, chúng ta không thể nào quên đi người anh hùng Võ Thị Sáu đã sẵn sàng hi sinh để bảo vệ Tổ quốc hay như anh hùng Phan Đình Giót sẵn sàng hi sinh, sẵn sàng lấy thân mình để lấp lỗ châu mai. Những con người ấy dù chết đi, dù thể xác họ đã trở về với đất mẹ thân yêu nhưng hình ảnh của họ, lẽ sống tốt đẹp của họ vẫn còn mãi với thời gian và còn sống mãi trong tâm trí của lớp lớp thế hệ sau. Còn cái chết về mặt tâm hồn, sự lụi tàn về tâm hồn ngay cả khi còn sống mới là điều đáng sợ nhất với tất cả mỗi người. Sự tàn lụi về tâm hồn khiến con người ta sống thờ ơ, vô cảm với những thứ đang diễn ra xung quanh mình. Người ta sống ích kỉ, chỉ biết nghĩ cho bản thân mà quên đi những người xung quanh để rồi đến cuối cùng thứ nhận về được chỉ toàn tham lam, giả dối. Không chỉ dừng lại ở đó, những người bị lụi tàn về tâm hồn sẽ đánh mất đi ý chí, niềm tin của bản thân. Bởi vậy, trước những sóng gió, khó khăn, thử thách của cuộc sống, họ dễ dàng bỏ cuộc và chùn bước, buông xuôi, bất lực và dần rơi vào ngõ cụt, không lối thoát. Để rồi, đến cuối cùng, họ tự đánh mất đi chính bản thân mình, mất đi niềm tin vào cuộc sống và cuộc sống đối với họ bỗng trở nên nhạt nhẽo và vô nghĩa.

Như vậy, có thể thấy, câu nói của Nooc-man Ku-sin đã đưa đến cho mọi người bạn học có giá trị về cách sống. Trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, có rất nhiều người có lẽ sống đẹp, giàu có về mặt tâm hồn, đó là những người chúng ta ngưỡng mộ và cần noi theo. Tuy nhiên, vẫn còn đó có những con người sống vô cảm, thờ ơ, nhạt nhẽo, sống chỉ biết hưởng thụ và không có mục tiêu của mình. Đó là những con người đã bị chai sạn về mặt tâm hồn, tê lì về mặt cảm xúc mà cả xã hội cần lên án, phê phán, bài trừ. Đặc biệt, là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, bên cạnh việc học tập, trau dồi vốn kiến thức, mỗi người chúng ta phải luôn biết tự làm giàu, làm đẹp cho tâm hồn mình, phải biết rung động trước cái đẹp, cảm thương, khổ đau trước những hoàn cảnh bất hạnh, kém may mắn trong cuộc sống.

Mỗi người chúng ta sẽ chỉ sống một lần và rồi chết đi - cái chết như quy luật của tạo hóa không ai có thể thay đổi nhưng chúng ta cần có một lối sống đẹp, làm giàu cho tâm hồn mình để cuộc sống của chúng ta thật sự có ý nghĩa.

-------------------HẾT---------------------

Câu nói “ Cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời. Sự mất mát lớn nhất là để tâm hồn lụi tàn ngay khi còn sống” là một lời đánh giá về giá trị đích thực của cuộc sống. Sống và chết vốn là những trạng thái đối lập, càng yêu cuộc sống con người sẽ càng sợ hãi, ám ảnh bởi cái chết. Đó là sự mất mát về mặt vật chất, tuy nhiên trong thực tế cuộc sống con người vẫn còn tồn tại một nỗi sợ hãi lớn lao hơn, khủng khiếp hơn cả cái chết, đó là khi còn sống nhưng con người lại đánh mất ý nghĩa, niềm tin vào cuộc sống, sống nhưng để tâm hồn của mình dần lụi tàn.Sự tàn lụi ngay khi sống mới là điều đáng sợ nhất. Sống chỉ thực sự ý nghĩa nếu như con người ý thức được về sự sống của mình, biết đặt ra những mục tiêu để cố gắng, theo đuổi. Nếu sống nhưng tâm hồn trống rỗng, vô cảm với bản thân, với đồng loại hay họ chỉ biết yêu bản thân mà không quan tâm đến những người xung quanh, sống không ước mơ thì cuộc sống ấy sẽ trở nên vô vị, nhàm chán, là “cái chết” về mặt tâm hồn. Cái chết ấy thậm chí còn đáng sợ, khủng khiếp hơn cả cái chết về thể chất. Chẳng những thế mà Trương Ba đã lựa chọn cái chết để được làm chính mình, được trọn vẹn là chính mà mà không phải chết mòn, lùi tàn dần trong cuộc sống vay mượn.

Mỗi người có một quan niệm sống, một triết lý nhân sinh khác nhau. Để nuôi dưỡng được những lí tưởng khát vọng ấy, con người thường cảm nhận bằng tâm hồn riêng của mình. Nooc – man Ku – sin cho rằng: “Cái chết không phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời. Sự mất mát lớn nhất là để cho tâm hồn lụi tàn ngay khi còn sống”. Câu nói là một nhận định đúng đắn về cách sống của con người.

Theo tác giả, điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời không phải là cái chết bởi ai rồi cuối cùng cũng phải chết. Đó là quy luật bất biến của cuộc sống, sinh, lão, bệnh, tử. Cái chết theo quan niệm của đạo Phật là sang thế giới bên kia, là sống gửi thác nhờ; đối với Thiên chúa giáo, cái chết đồng nghĩa với việc con người được lên thiên đường, đến với vòng tay của Chúa. Do đó, cái chết không phải là sự mất mát lớn, đó chỉ là sự luân hồi trong kiếp sống của con người, là việc con người nằm xuống khi đã hoàn thành nghĩa vụ trần gian, đi hết những chặng đường của mình. Sự mất mát lớn nhất ở đây chính là việc con người còn sống mà để cho tâm hồn của mình lụi tàn. Tâm hồn lụi tàn nghĩa là con người sống chán nản, tuyệt vọng, lựa chọn sự buông bỏ. Mỗi người có những suy nghĩ về cuộc đời khác nhau, cách cảm nhận cuộc sống khác nhau. Sự khác nhau đó là ở tâm hồn, có người luôn lạc quan, vui vẻ, yêu đời, yêu cuộc sống; có người lại luôn nhìn đời một cách tiêu cực, bi lụy. Chính vì nhìn đời một cách tiêu cực nên chính họ đã tự mình chôn vùi cuộc sống của mình. Họ không còn cảm nhận được những niềm vui, những nỗi buồn, sự hạnh phúc cũng như nỗi khổ đau của cuộc sống. Tâm hồn của họ đã chết, họ vô cảm, thờ ơ với mọi sự vật, sự việc xung quanh. Vậy thì điều này còn đáng sợ hơn là cái chết.

Nếu con người sống mà để tâm hồn lụi tàn thì cuộc sống sẽ thật bi ai, thê lương. Khi chúng ta để tâm hồn của chúng ta tàn phai đi chúng ta sẽ không cảm nhận được những hỉ nộ ái ố của cuộc đời. Dù cho có sự việc vui vẻ, hạnh phúc đến mấy cũng như những việc đau lòng đến mấy xảy ra trước mắt cũng không khiến cho ta có những rung động trong tim. Con người sẽ không còn động lực để cố gắng, sẽ không có mục tiêu để phấn đấu, sẽ không cảm nhận được trọn vẹn cuộc sống. Nếu vậy, dù có sống dai, sống lâu dài đó cũng chỉ là một cuộc sống bất hạnh mà thôi.

Trong cuộc đời vô thường này có rất nhiều điều bất ngờ có thể xảy ra. Ai rồi cũng sẽ gặp những chuyện khó khăn, gian nan; ai rồi cũng có lúc đau khổ, bi thương. Nhưng đừng để tâm hồn ta tàn lụi, đừng giết chết những cảm xúc, những tình cảm, trạng thái của mình. Đừng để chúng ta như một người bù nhìn, một cái xác không hồn vất vưởng giữa cuộc sống muôn màu. Mỗi người hãy biết nuôi dưỡng, làm giàu cho tâm hồn, để cho cuộc sống trở nên thú vị, muôn màu muôn vẻ. Hãy sống hết mình vì cuộc sống này thực ra ngắn ngủi vô cùng.

Mỗi người chúng ta nên biết tận hưởng cuộc đời của mình. Tận hưởng không có nghĩa là chúng ta chỉ chờ đợi những niềm vui mà hãy đón cả những nỗi buồn, hãy vượt qua nó bằng chính bản thân mình. Phải trải qua những nỗi buồn, sự gian nan, bất hạnh, con người mới càng trân quý cái hạnh phúc mà họ có trong tay.