Trong cuộc sống, mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể vẫn luôn là mối quan hệ gắn bó chặt chẽ và mật thiết. Cá nhân làm nên tập thể còn tập thể thì vì từng cá nhân mà cố gắng, mà chuyển mình. Đầu tiên, chúng ta sẽ bàn về lối sống cá nhân dành cho tập thể. Một là lối sống hy sinh, góp phần giúp ích cho tập thể và ngược lại là lối sống ích kỷ chỉ biết cho riêng mình. Nhà thơ Thanh Hải trong bài thơ "Mùa xuân nho nhỏ" đã từng viết "Ta làm con chim hót/Ta làm một nhành hoa/Ta nhập vào hòa ca/Một nốt trầm xao xuyến". Thái độ sống của cá nhân mà luôn góp phần đóng góp vào cuộc sống chung, tập thể chung vẫn luôn là thái độ sống đẹp và đầy nhân văn. Mỗi người sống trên đời luôn cần sự đóng góp dù chỉ là nhỏ bé vào cuộc sống chung. Thái độ sống cống hiến, vì tập thể của mỗi cá nhân chính là động lực tạo nên sức mạnh then chốt của tập thể khi đứng trước những thử thách, khó khăn mà dịch bệnh Covid-19 vừa qua là một ví dụ. Ngược lại, thái độ sống mà chỉ biết đến bản thân mình, thậm chí là bất chấp tất cả để chuộc lợi cá nhân đều là những hành động độc ác và vô đạo đức. Còn về mối quan hệ của tập thể với cá nhân, ta có thể lấy cộng đồng VN làm ví dụ. Nhà nước ta luôn chú trọng đến sự phát triển của mỗi cá nhân trong tập thể, lấy dân làm gốc, góp phần giúp cho mỗi cá nhân luôn được đời sống ấm no, hạnh phúc. Tóm lại, mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể là mối quan hệ chặt chẽ, gắn bó.