Tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên ở Việt Nam có xu hướng giảm nhưng dân số vẫn tăng nhanh đó là bởi các nguyên nhân tác động đến cơ cấu và sự gia tăng dân số. Thứ nhất nước ta là nước có dân số đông với quy mô dân số lớn, cơ cấu dân số trẻ và phụ nữ trong độ tuổi sinh sản cao. Thứ hai tỉ lệ gia tăng dân số giảm nhưng vẫn là một nước có tỉ lệ gia tăng dân số cao trên thế giới, ước tính mỗi năm nước ta tăng thêm khoảng 1 triệu dân.

Do đó mặc dù tỉ lệ gia tăng dân số tự nhiên giảm nhưng dân số của nước ta vẫn tăng nhanh. Đây là một cơ hội lớn và cũng đặt ra nhiều thách thức trong công cuộc phát triển kinh tế, xã hội của nước nhà. Từ đó đòi hỏi nhà nước phải có những chính sách cụ thể tác động trực tiếp vào sự gia tăng dân số đi đôi với phát triển nền kinh tế để đảm bảo toàn dân có chất lượng cuộc sống tốt, ngang bằng với các quốc gia đang phát triển trên thế giới.