Mỗi bài thơ thường được sáng tác theo một thể thơ nhất định với những đặc điểm riêng về số tiếng trong mỗi dòng, số dòng trong mỗi bài…

Ngôn ngữ thơ cô đọng, giàu nhạc điệu và hình ảnh, sử dụng nhiều biện pháp tu từ (so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ…).

Nội dung chủ yếu của thơ là tình cảm, cảm xúc của nhà thơ trước cuộc sống. Thơ có thể có yếu tố tự sự (kể lại một sự việc, câu chuyện) và miêu tả (tái hiện những đặc điểm nổi bật của đối tượng) nhưng những yếu tố ấy chỉ là phương tiện để nhà thơ bộc lộ tình cảm, cảm xúc.
2.Truyện kể về nguồn gốc loài người trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam: Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên.

 

- Trong truyện này, loài người ra đời từ bọc trăm trứng của mẹ Âu Cơ, từ đó các con chia nhau đi cai quản các vùng đất của nước ta.
Đọc bài thơ em biết:
Trích đoạn bài thơ Con cò – Chế Lan Viên:

 

Con còn bế trên tay

 

Con chưa biết con cò

 

Nhưng trong lời mẹ hát

 

Có cánh cò đang bay:

 

"Con cò bay la

 

Con cò bay lả

 

Con cò Cổng Phủ

 

Con cò Đồng Đăng..."

 

Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn

 

Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ

 

"Con cò ăn đêm

 

Con cò xa tổ

 

Cò gặp cành mềm

 

Cò sợ xáo măng..."

 

Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, chớ sợ

 

Cành có mềm, mẹ đã sẵn tay nâng

 

Trong lời ru của mẹ thấm hơi xuân

 

Con chưa biết con cò con vạc

 

Con chưa biết những cành mềm mẹ hát

 

Sữa mẹ nhiều, con ngủ chẳng phân vân

C3:
Tác giả

 

1. Tiểu sử 

 

- Xuân Quỳnh (1942 - 1988) tên khai sinh là Nguyễn Thị Xuân Quỳnh.

 

- Quê quán: La Khê - thành phố Hà Đông - Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

 

- Xuất thân trong một gia đình công chức, mẹ mất sớm, bố thường xuyên công tác xa gia đình, bà được bà nội nuôi dạy từ nhỏ đến khi trưởng thành.

 

- Tháng 2 năm 1955, Xuân Quỳnh được tuyển vào Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và được đào tạo thành diễn viên múa.

 

- Bà đã nhiều lần đi biểu diễn ở nước ngoài và dự Đại hội thanh niên sinh viên thế giới năm 1959 tại Vienna (Áo).

 

- Từ năm 1962 đến 1964, Xuân Quỳnh học Trường bồi dưỡng những người viết văn trẻ ( khoá I ) của Hội Nhà văn Việt Nam.

 

- Sau khi học xong, làm việc tại báo Văn nghệ, báo Phụ nữ Việt nam.

 

- Xuân Quỳnh là hội viên từ năm 1967, ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam khoá III.

 

- Năm 1973, Xuân Quỳnh kết hôn với nhà viết kịch, nhà thơ Lưu Quang Vũ, trước đó, Xuân Quỳnh kết hôn lần đầu tiên với một nhạc công của Đoàn Văn công nhân dân Trung ương và đã ly hôn.

 

- Xuân Quỳnh mất ngày 29 tháng 8 năm 1988 trong một tai nạn giao thông tại đầu cầu Phú Lương, thị xã Hải Dương (nay là thành phố), tỉnh Hải Dương, cùng với chồng Lưu Quang Vũ và con trai Lưu Quỳnh Thơ mới 13 tuổi.

 

2. Sự nghiệp sáng tác

 

a. Tác phẩm chính

 

- Hoa dọc chiến hào (1968); Gió Lào cát trắng (1974) ; Tự hát (1984); Hoa cỏ may (1989),...

 

b. Phong cách sáng tác

 

- Thơ Xuân Quỳnh giàu cảm xúc với những cung bậc khác nhau như chính tính cách luôn hết mình của Xuân Quỳnh. 

 

- Thơ bà là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, vừa chân thành, đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng về hạnh phúc đời thường.

 

3. Vị trí và tầm ảnh hưởng của tác giả

 

- Xuân Quỳnh là một trong số những nhà thơ tiêu biểu nhất của thế hệ các nhà thơ trẻ thời kì chống Mĩ. 

 

Xem thêm:

 

 Soạn bài Chuyện cổ tích về loài người (chi tiết)

 Soạn bài Chuyện cổ tích về loài người (siêu ngắn)

 Soạn bài Thực hành Tiếng Việt trang 26 (siêu ngắn)

Tác phẩm

 

1. Tìm hiểu chung

 

a. Xuất xứ

 

Trích từ Lời ru trên mặt đất (1978).

 

b. Bố cục: 3 phần

 

- Phần 1 (Khổ 1): Giới thiệu sơ lược về thời sơ khai.

 

- Phần 2 (Khổ 2): Sự ra đời của thiên nhiên.

 

- Phần 3 (Khổ 3, 4, 5): Sự ra đời của gia đình.

 

- Phần 4 (Khổ 6): Sự ra đời của xã hội.

 

c. Thể loại: Thơ 5 chữ.

 

d. Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

 

2. Giá trị nội dung và nghệ thuật

 

a. Giá trị nội dung

 

Chuyện cổ tích về loài người kể về sự xuất hiện của loài người, rồi sự trưởng thành, phát triển tiến đến xã hội văn minh. Bài thơ đã bộc lộ tình yêu mến đối với con người nhất là trẻ em. Trẻ em cần được yêu thương, chăm sóc, dạy dỗ. Mọi sự sinh ra trên đời này là vì trẻ em, vì cuộc sống hôm nay và mai sau của trẻ em.

 

b. Giá trị nghệ thuật

 

Thể thơ 5 chữ kết hợp sinh động với các yếu tố tự sự, miêu tả cùng các biện pháp tu từ như điệp ngữ,...