Bên cạnh những nghĩa cử cao đẹp thì vẫn còn những hình ảnh, việc làm xấu xí, những khuyết tật về nhân cách… của không ít người trong xã hội, nhất là những “quan tham”. Từ những vụ án tham nhũng, tiêu cực, lãng phí cho thấy những kẻ “ăn trên ngồi trốc” thật không biết xấu hổ, không có liêm sỉ đến mức có những cán bộ, đảng viên mặc dù không hề nghèo về tiền của nhưng cứ hở ra là vơ vét, trơ trẽn đến nực cười bởi những câu chuyện dê, bò, tiền… đi nhầm, lạc vào nhà quan. Cá biệt có những cán bộ, đảng viên tự cho mình vào danh sách hộ nghèo, hộ được cứu trợ để nhận tiền trợ cấp, vật phẩm từ thiện…


 

Soi vào những việc làm cụ thể, có lẽ một số người sẽ thấy mình nghèo về nhân cách và phẩm giá, nghèo cả uy tín và danh dự… Còn với những lùm xùm trên mạng xã hội, cho đến trước khi mọi việc được làm sáng tỏ, dư luận vẫn có quyền đặt ra hàng loạt câu hỏi: Có hay không việc lợi dụng sự tín nhiệm của cộng đồng để kêu gọi ủng hộ đóng góp cho việc từ thiện của một số cá nhân? Có hay không sự lừa gạt, gian dối trong việc thu tiền khám chữa bệnh nhưng lại được quảng cáo là miễn phí của những “thần y”? Có hay không việc thu gom và bán hàng quá hạn sử dụng, hàng cũ, kém chất lượng cho các tổ chức cá nhân có hoạt động từ thiện…? Nếu những việc bị tố này là sự thật thì những thủ đoạn của các đối tượng cho thấy bản chất giàu - nghèo không đơn thuần chỉ là chuyện tiền bạc.


 

Tuy nói đến giàu - nghèo, phần lớn người ta vẫn nghĩ ngay đến vấn đề sở hữu của cải, vật chất, chứ mấy ai nghĩ tới các vấn đề khác, mặc dù chữ giàu - nghèo còn được gắn với nhiều hoạt động khác trong đời sống văn hóa - xã hội… Với người Việt, hầu như đều biết đến câu ca dao: “Nghèo nhân, nghèo nghĩa thì lo, nghèo tiền nghèo bạc chẳng cho là nghèo”. Nhưng, quả thực thì từ xưa tới nay, chữ giàu - nghèo vẫn thường chỉ được gắn với của cải, vật chất, còn chuyện giàu - nghèo về nhân cách, phẩm giá, uy tín và danh dự của mỗi con người có vẻ như bị lãng quên với nhiều người.

 

Để tránh những sự việc tương tự không xảy ra tiếp sau này, thiết nghĩ, cơ quan chức năng quản lý
nhà nước cũng nên rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến các hoạt động kêu gọi ủng hộ, quyên góp từ thiện cũng như các hành vi sử dụng mạng xã hội; điều chỉnh, bổ sung hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành để kịp thời quản lý hiệu quả các hoạt động này.


 

Quan trọng hơn, mỗi người dân chúng ta cần có trách nhiệm với cộng đồng xã hội và với chính mình về các hoạt động trong xã hội, kiểm soát mục đích, điều chỉnh hành vi của mình nhằm đảm bảo tuân thủ đúng quy định của pháp luật, đúng với các chuẩn mực, đạo đức xã hội để làm cho mỗi người không chỉ ngày càng giàu về của cải vật chất mà còn giàu về nhân cách và phẩm giá.