-hai câu thơ cuối nói lên tâm trạng của Hồ Chủ Tịch.
- Trước mắt người đọc là bức tranh pphong cảnh chiến khu Việt Bắc trong đêm khuya thanh tịnh. Trong mắt của 1 con người đang thao thức có lẽ suối cũng thức để rì rầm vs Người, trăng thức để bày tỏ tâm trạng với Bác, vòm cổ thụ, hoa lá cũng thức với núi rừng với đất nước và chúng thức cùng Vị lãnh tụ vĩ đại, cùng đất nước non sông VN.
- Bác từng nói :"Một ngày mà tổ quốc chưa được thống nhất, đồng bào đói khổ dù chỉ là 1 ngày, tôi cũng ăn không ngon ngủ ko yên."
- Nhờ những đêm ko ngủ, lo lắng cho vẫn mệnh của đất nước mà Bác đã xoay chuển tình thế, quân đội ta đã giành đc chiến thắng vang dội ở hiến khu Việt Bắc, thực dân Pháp thua to chuyển sang ké hoạch đánh lâu dài.
-Điệp ngữ chx ngủ nhấn mạnh tâm trạng thao thức, trằn trọc, băn khoăn trong cảnh đêm trên chiến khu chẳng thể nào làm Bác yên giấc.
-Một phần là tâm hồn nghệ sĩ thao thức trái tinh si tình với thiên nhiên của Bác, một phần là lo lắng chuyện dân chuyện nước còn đang khốn khó, chìm trong chiến tranh kia.
- Thể hiện lên tình người lính với thiên nhiên và lòng yêu nước căm hạn giặc ngoại xâm.
- Phép so sánh cảnh khuya -bức tranh huyền ảo cho thấy tâm hồn nhạy cảm của Bác với đêm Việt Bắc, với cây, với hoa, với suối...với mình.
-“Giữa dòng bàn bạc việc quân
Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”