Nhắc đến nhà văn Nguyên Hồng là nhắc đến những trang văn thấm đượm chất trữ tình, lời văn dạt dào, làm sống dậy bao cảm xúc mãnh liệt của lòng người, đặc biệt những trang văn viết về phụ nữ và trẻ thơ. Những tác phẩm của ông đâu chỉ hay thôi mà còn đẹp nữa, đẹp bởi tình cảm chân thành và tha thiết được bộc lộ rõ trong từng hơi thở, cử chỉ và lời nói của nhân vật. Đó là những Bỉ vỏ, Khi đứa con ra đời, hay tập hồi kí Những ngày thơ ấu đều mang lại những sức hấp dẫn riêng. Đoạn trích Trong lòng mẹ của tập hồi kí này không chỉ gây xúc động bởi tình mẫu tử thiêng liêng cao đẹp, sự đồng cảm với một cậu bé Hồng chịu nhiều bất hạnh. Mà khi đọc tác phẩm, ta còn căm phẫn trước sự cay độc, tàn ác của bà cô ruột cậu bé - một hình ảnh đại diện cho những hủ tục của xã hội phong kiến xưa lạc hậu còn tồn tại.


 
Cậu bé Hồng ngay từ nhỏ đã chịu nhiều khổ đau, cậu thiếu thốn tình cảm của những người thân từ nhỏ. Sống xa mẹ, cậu phải chịu bao nhiêu cay đắng tủi nhục, đặc biệt là sự hắt hủi của người thân bên nội. Dù đã lâu không có tin tức của mẹ nhưng Hồng vẫn không trách mẹ nửa lời, em vẫn dành niềm tin tha thiết và tình yêu mãnh liệt cho mẹ của mình. Chắc hẳn là một người phụ nữ, một người mẹ, bà cô phải hiểu hơn ai hết những thiệt thòi mà em phải chấp nhận. Vậy mà người đàn bà đó sẵn sàng giẫm đạp lên tình yêu thương của em dành cho mẹ, âm mưu cay độc trong từng lời nói. Câu hỏi tưởng như là một lời quan tâm chân tình nhưng đằng sau nó là một sự toan tính của mụ: "Mày có muốn vào Thanh Hóa với mẹ mày không?". Một nụ cười rất kịch trong câu nói của bà cô khiến em nhận ra đó không phải là sự quan tâm thật lòng mà là lời giễu cợt, câu hỏi đã chạm vào nỗi nhớ thương mẹ của một đứa trẻ đã bao ngày không gặp. Nỗi nhớ mẹ da diết ấy lại càng khiến em thêm đau lòng hơn. Bà cô tỏ ra rất quan tâm đến tình cảm mẹ con của Hồng nhưng sâu bên trong là âm mưu gieo rắc trong lòng cậu bé nỗi căm hờn mẹ, rồi hoài nghi mà bỏ người mẹ đang phải tha hương nơi xứ người kiếm sống. Bà cô cay nghiệt giết chết trái tim đứa trẻ bằng chính lời nói của mình. Nhưng trái với suy tính của bà cô, bé Hồng đã cảm nhận được sự giả dối trong lời nói của mụ, nên cậu trả lời: "Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm thế nào mợ cháu cũng về", mụ ta vẫn cái giọng ngọt ngào mà thâm hiểm ấy: "Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có như dạo trước đâu!" và hai con mắt nhìn chằm chằm vào đứa bé tội nghiệp như đang dò tìm chút cảm xúc trong cậu. Rồi mụ ta vừa cười vừa vỗ vai em, trong cái giọng thản nhiên và mỉa mai ấy phát ra từng lời nói như cứa nát vào tâm hồn đứa bé "Mày cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm sửa cho và thăm em bé chứ". Bà cô cố tình cho em bé biết thông tin rằng mẹ mình đã có em bé khi chưa hết tang chồng, mục đích của mụ ta là chê cười, giễu cợt mẹ em.

Thật độc ác và ghê người, một người đàn bà tàn nhẫn máu lạnh khi bỏ qua cả tình máu mủ ruột rà để châm chọc, hành hạ đứa cháu đáng thương đến tội nghiệp. Mụ ta xem đó là một trò chơi và khi cậu bé Hồng càng đau đớn, tủi nhục thì mụ là càng hài lòng, tự mãn. Tâm trạng đầy uất nghẹn của cậu bé: "Nước mắt tôi ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi chan hòa đầm đìa ở cằm và ở cổ. Hai tiếng "em bé" mà cô tôi ngân dài ra thật ngọt, thật rõ, quả nhiên đã xoắn chặt lấy tâm can tôi như ý cô tôi muốn". Nhìn em như thế, đến người dưng còn không kìm được lòng mình, vậy mà bà cô vẫn không mảy may chút thương cảm, lạnh lùng, thích thú như vừa làm được điều gì thú vị lắm. Bà ta kể về những khó nhọc, tình cảnh túng quẫn thương tâm của người mẹ cho cậu bé trong niềm vui. Cho đến khi nỗi đau của em lên đến tột cùng, bà mới hạ giọng mình làm bộ vỗ về an ủi em.

Một bà cô tàn nhẫn, thâm hiểm, vô cảm, sắc lạnh. Một hành động tàn bạo, đê tiện, thấp hèn, tanh bẩn xấu xa trong chính con người mụ. Khắc họa nhân vật bà cô, tác giả đã lên tiếng tố cáo, phê phán hiện thực xã hội phong kiến lúc bấy giờ, đồng thời lên án những kẻ có bản tính xấu xa, độc ác, có những lời nói và hành động mất hết tình người. Là tiếng nói thư