– Lập dàn ý là khâu trung gian giữa đề bài và bài viết. Nhờ khâu này mà luận đề bước đầu được cụ thể hoá thành một hệ thống những ý lớn, ý nhỏ liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung. Nói cách khác, dàn ý là cái sườn mà người viết dựa vào để định hướng về nội dung, tránh được tình trạng xa đề, lạc đề. Ngoài ra, dàn ý còn giúp người viết phân bố thời gian hợp lí trong quá trình làm bài.
– Mô hình: (1) Đề bài- (2) Dàn ý- (3) BV trong đó.
(1)-Cái cho trước, mang tính bắt buộc.
(2)-Dàn ý:cái tự xây dựng, mang tính sáng tạo, tuỳ thuộc vào trình độ, sở thích, kỹ năng của mỗi cá nhân.
(3) Bài viết: Sản phẩm ngôn ngữ cụ thể, hoàn chỉnh lập dàn ý, khả năng vận dụng tri thức và kỹ năng … của người viết.
II. CÁCH LẬP DÀN Ý BÀI VĂN NGHỊ LUẬN:
VD: Với đề tài: Bàn về vai trò và tác dụng to lớn của sách trong đời sống tinh thần của con người, nhà văn M.Gorki có viết “Sách mở rộng … chân trời mới” Hãy giới thiệu và bình luận ý kiến trên.
1. Tìm ý cho bài văn.
a. Xác định luận đề:
-Sách là phương tiện cung cấp tri thức cho con người, giúp con người trưởng thành về mặt nhận thức.
-Đây là một luận đề (ý lớn của đề) đúng đắn.
b. Xác định luận điểm:
-Sách là sản tinh thầnkì diệu của con người bởi nó ghi lại những hiểu biết về thời gian tn, xã hội đã được loài người tích luỹ hàng ngàn năm.
+Sách mở mang sự hiểu biết cho con người về thời gian TN và xã hội “mách bảo” cho con người những kinh nghiệm ứng xử với môi trường thiên nhiên, xã hội (mỗi quan hệ trong con người với con người).
c. Xác định luận cứ:
-Luận điểm 1: Sách là sản phẩm tinh thần của con người, “phản ánh lưu giữ những thành tựu về khoa học và kinh nghiệm sống của nhân loại.
-Sách là phương tiện có thể giúp ta vượt qua không gian và thời gian.
– Luận điiểm 2: Sách giúp ta nhận biết được các sinh vật, hiện tượng ấy trong tự nhiên và xã hội. Sách giúp ta nhận thức được các sinh vật, hiện tượng ấy trong tự nhiên và xã hội. Sách giúp ta nâng cao nhận thức về bản thân, để ta biết đối nhân xử thế hài hoà hơn.
-Luận điểm 3: Phải biết chọn lựa sách tốt, loại bỏ sách xấu. Đọc sách phải có suy nghĩ.
2. Tìm hiểu cách lập dàn ý:
a. Mở bài: Nêu luận đề (trực tiếp hoặc gián tiếp)
b. Thân bài:
– Trình bày luận điểm 1: luận cứ a.
Luận cứ b
– Trình bày luận điểm 2: luận cứ a.
Luận cứ b
………
c. Kết bài: khẳng định vai trò và tác dụng của sách đối với con người.