Tạ Duy Anh là cây bút nổi lên trong thời kỳ đổi mới, đất nước đang trên đà đi lên chủ nghĩa xã hội. Ông đã tự khẳng định được tên tuổi cũng như phong cách sáng tác độc đáo của mình trên văn đàn thi sĩ. Truyện ngắn “Bức tranh của em gái tôi” là một câu chuyện trong sáng, giàu tình cảm. Với nghệ thuật chọn ngôi kể, xây dựng tâm lí nhân vật đã tạo nên sự thành công của câu chuyện này.
Tạ Duy Anh đã chọn ngôi kể thứ nhất , là người anh tự kể lại câu chuyện xoay quanh cô em gái. Qua đó người đọc có một cách nhìn khách quan hơn về hai anh em trong truyện ngắn. Chắc hẳn đây là dụng ý nghệ thuật của Tạ Duy Anh, để thấy rõ được sự chuyển biến tâm lí, tình cảm của người anh và em gái Kiều Phương. Cũng qua cách lựa chọn ngôi kể này, tác giả đã cho thấy được vai trò quan trọng của ngôi kể trong một câu chuyện.
Hơn hết sự thành công còn nằm ở nghệ thuật phân tích diễn biến tâm lí của nhân vật, sự thay đổi, chuyển biến trong nhận thức của người anh về cô em gái của mình. Bởi thế người đọc nhận ra được nhiều tình huống và tình tiết bất ngờ đến người đọc cũng không thể lường trước được.
Tâm trạng của người anh khi thấy em gái “mày mò và tự chế thuốc vẽ” cho đên khi bạn của bố phát hiện ra “tài năng” thiên bẩm và cuối cùng là bức tranh đạt giải nhất của Kiều Phương. Những dòng tâm trạng ấy không được diễn xuôi mà luôn có những khúc mắc khó tháo gỡ, những hoài nghi và cả sự ăn năn hối hận của người anh.
Người đọc có thể theo dõi thấy tâm lí của người anh qua rất nhiều tình tiết. Khi thấy em gái mày mò chế tạo thuốc vẽ, người anh xem đó là “trò nghịch ngợm của trẻ con, không cần để ý”. Nó được thể hiện qua cách gọi “mèo con” của người anh dành cho em. Vì bộ mặt của Kiều Phương bao giờ cũng bị chính nó bôi bẩn. Lúc này, thái độ của người anh đối với em gái có chăng chỉ là thờ ơ mà thôi.
Nhưng đến khi bạn của bố phát hiện ra tài năng của Kiều Phương thì tâm trạng của người anh cũng biến đổi theo. Trong nhà ai cũng ngạc nhiên và vui sướng vì tài năng đó nhưng người anh trai lại thấy buồn, vì cảm giác mọi người sẽ lãng quên mình, sẽ không còn quan tâm đến mình nữa. Chính bởi lòng đố kị, ghen ghét với chính em gái của mình là “tôi” luôn “gắt um lên” khi Kiều Phương mắc lỗi, dù lỗi đó rất nhỏ nhặt. Chính tâm lí này đã khiến cho tâm trạng người anh luôn rơi vào tuyệt vọng cũng như càng ngày càng ghét em gái mình hơn. Có lẽ đây chính là tâm lý của lứa tuổi mới lớn. Tạ Duy Anh đã bám sát được đời sống tâm lí, tình cảm của những đứa trẻ mới lớn để phản ánh vào trong câu chuyện của mình.
Tuy nhiên nếu câu chuyện chỉ dừng lại ở đó thì nó quá nhạt và không hề để lại một dấu ấn gì đối với người đọc. Chi tiết thắt nút là chi tiết bức tranh đạt giải của Kiều Phương. Một bức tranh khiến cho suy nghĩ, tâm lí, cảm xúc và thái độ của người anh bỗng nhiên thay đổi một cách lạ kì. Chính bức tranh ấy, hay nói cách khác chính suy nghĩ, tấm lòng thánh thiện của Kiều Phương đã khiến cho người anh nhận ra nhiều điều đáng để trân trọng trong cuộc sống.
Bức tranh ấy là bức tranh vẽ chính người anh, với sáng ngồi nhìn ra cửa sổ, nơi có bầu trời trong xanh. Gương mặt chú bé tỏa ra thứ ánh sáng kì lạ. Đến đây người đọc đã nhận ra được sự thay đổi tâm lý đột ngột của người anh từ “hãnh diện sang xấu hổ”. Chính điều này đã khiến cho người anh thấy hổ thẹn với Kiều Phương - một cô bé thánh thiện.
Lúc này người anh đã tự hỏi mình “Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư”. Câu hỏi này đã thức tỉnh tính cách, tâm lý của nhân vật một cách mãnh liệt nhất. Sự thức tỉnh này có ý nghĩa sâu sắc đối với diến biến của câu chuyện.
Tạ Duy Anh thực sự rất nhạy bén khi xây dựng tâm lý nhân vật, đặc biệt là nhân vật người anh. Để người anh nhận ra được vẻ đẹp của người em không chỉ qua hình dáng bên ngoài mà còn qua tâm hồn của Kiều Phương. Để tự người anh nhận ra và thức tỉnh chính là điều mà Tạ Duy Anh muốn làm.
“Bức tranh của em gái tôi” của Tạ Duy Anh nhẹ nhàng nhưng lại có ý nghĩa sâu sắc đối với cuộc sống của mỗi người. Gấp trang sách lại nhưng hình ảnh của những đứa trẻ còn khiến cho người đọc nhiều dư vị.