1. Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn
- Tháng 9-1773 Tây Sơn chiếm phủ Quy Nhơn.
- 1774 Tây Sơn kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận và ở vào thế bất lợi,  phía bắc có quân Trịnh  và phía nam có quân Nguyễn.
- Nên Nguyễn Nhạc phải tạm hòa hoãn  với Họ Trịnh để dồn sức đánh Nguyễn.
- Năm 1777 Chúa Nguyễn Phúc Thuần bị bắt, Nguyễn Phúc Ánh (13t) trốn sang Xiêm cầu viện.
- Chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong bị lật đổ.
2. Nguyễn Huệ với chiến thắng Rạch Gầm -Xoài Mút (1784- 1785 )
-Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm.
- Giữa 1784, hai vạn quân thủy đổ bộ lên Rạch Giá,  ba vạn quân bộ  xuyên Chân Lạp vào Cần Thơ và chiếm hết miền Tây Gia Định,  địch đốt phá, giết người, cướp của.
- Tháng 1- 1785 Nguyễn Huệ tiến vào Gia Định bố trí trận địa trên sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xòai Mút, đại bản doanh đóng ở Mỹ Tho.
- Nguyễn Huệ dùng mưu nhử quân địch.
- Thủy quân Tây Sơn từ Rạch Gầm – Xoài Mút, cù lao Thới Sơn đổ ra đánh địch, quân địch bị tiêu diệt gần. Nguyễn Ánh trốn sang Xiêm.