Sau khi lập đổ triều đình Tây Sơn, Nguyễn Ánh đã lập lại chế độ phong kiển tập quyền :
-Nhà vua đứng đầu nắm mọi quyền hành, chực tiếp điều hành mọi việu tù trung ương tới địa phương.
-Luật pháp: Năm 1815 ban hành bộ Hoàng Triều Luật Lệ ( luật Gia Long).
-Hành chính: Chia cả nước làm 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc Thừa Thiên.
-Quân đội:Gồm nhiều binh chủng, xây dựng thành trì vững chắc ở kinh đô và các trấn, lập hệ thống trạm ngựa từ Nam Quan đến Cà Mau.
-Ngoại dao: Với nhà Thanh thì thuần phục, còn với các nước phương Tây thì từ chối sự tiếp súc .
-Nông nghiệp: Lập nhiều làng ấp mới, tổ chức di dân, lập đồn điền, cho lặp lại chế độ quân điền.
-Công nghiệp: Lập nhiều xưởng đúc súng, tiền, đóng tàu, ngành khai mỏ phát triển nhưng kĩ thuận lạc hậu và hoạt động thất thường, các nghề thủ công vẫn phát triển nhưng thợ thủ công phải nộp thuế sản phẩm nặng nề, buôn bán trong nc có nhiều thuận lợi xuất hiện nhiều thị tứ mới.

- Khoảng giữa năm 1801, Nguyễn Ánh kéo quân ra Bắc rồi tiến thẳng vào Thăng Long. Nguyễn Quang Toản chạy lên Bắc Giang thì bị bắt, chấm dứt triều đại Tây Sơn.
- Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi vua đặt niên hiệu là Gia Long, chọn Phú Xuân làm kinh đô. Năm 1806, lên ngôi Hoàng đế. Trực tiếp điều hành mọi việc từ trung ương đến địa phương.
- Các năm 1831 – 1832, nhà Nguyễn chia cả nước thành 30 tỉnh và 1 phủ trực thuộc (Thừa Thiên).
- Ban hành bộ luật Hoàng chiều luật lệ (Gia Long) năm 1815.
- Quân đội: bao gồm nhiều binh chủng, xây thành trì và thiết lập hệ thống trạm ngựa dọc thoe chiều dài đất nước.