TIẾNG VIỆT 5 SOẠN BÀI NHỮNG NGƯỜI LAO ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
1. Gọi tên và nói về nghề nghiệp của những người trong các bức tranh dưới đây (SGK/94).
Gợi ý:
2. Cô nông dân - gặt lúa.
3. Bác công nhân - làm ra sản phẩm.
4. Vị bác sĩ - khám bệnh.
5. Người hoạ sĩ - vẽ tranh.
6. Cô ca sĩ - ca hát.

2. Điền vào chỗ trống các từ ngữ thích hợp trong bảng nhóm.
a) Chỉ những người trong gia đình:
M: cha, mẹ,...
b) Chỉ những người làm việc trong trường học:
Mĩ cô giáo,...
c) Chỉ các nghề nghiệp:
M: công nhân,...
d) Chỉ các dân tộc anh em:
M: Tày, Thái,...
Gợi ý:
a) Ông, bà, cô, chú, bác, dì, cậu, mợ, thím, dượng, anh, chị, em.
b) Thầy giáo, hiệu trưởng, hiệu phó, thầy cô tổng phụ trách, thầy cô giám thị, cô bảo mẫu, cô cấp dưỡng, chú bảo vệ, bạn học.
c) Nông dân, kĩ sư, bác sĩ, giáo viên, kiến trúc sư, thợ xây, thợ cơ khí, tiểu thương, doanh nhân, nhân viên bán hàng.
d) Nùng, Dao, Hmông, Ê-đê, Gia Rai, Mường, Mèo, Chăm, Khơ-me.

3. Tìm các câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao và viết vào vở hoặc bảng nhóm theo mẫu:
Gợi ý:

a) Quan hệ gia đình	b) Quan hệ thầy trò	c) Quan hệ bạn bè
M: Chị ngã em nâng.	M: Không thầy đố mày làm nên.	M: Học thầy không tày học bạn.
Máu chảy ruột mềm Môi hở răng lạnh.	Trọng thầy mới được làm thầy. Thầy hay trò giỏi.	Bạn nối khố. Ở chọn nơi, chơi chọn bạn.

4. Viết vào vở các từ ngữ miêu tả hình dáng của người.
a) Miêu tả mái tóc: (M: óng mượt) ...
b) Miêu tả đôi mắt: (M: đen láy) ...
c) Miêu tả khuôn mặt: (M: bầu bĩnh) ...
d) Miêu tả làn da: (M: trắng hồng) ...
e) Miêu tả dáng người: (M: dong dỏng) ...
Gợi ý:
a) đen mượt, suôn đuột, xoăn tít, hoa râm, bạc trắng.
b) đen mun, tròn xoe, ti hí, hiền từ, cú vọ.
c) trái xoan, vuông vức, tròn trịa, bụ bẫm, khả ái.
d) trắng nõn, trắng ngần, ngăm ngăm, đen đúa, trổ đồi mồi.
e) tầm thướt, cao lớn, đẫy đà, thấp đậm, lùn tịt.

5. Viết vào vở đoạn văn (khoảng 5 câu) miêu tả hình dáng của một người thân hoặc một người mà em quen biết.
Gợi ý:
Chủ tịch hội đồng tự quản lớp em là người ai cũng quý mến.
Bạn ấy bằng tuổi em nhưng lại cao lớn như các anh chị học cấp hai.
Mái tóc hớt cao làm nổi bật khuôn mặt đầy đặn của bạn ấy. Bạn rất thông minh và hiếu động. Sự nhanh nhẹn, sáng dạ được bộc lộ qua đôi mắt nâu sẫm tinh anh. Với làn da căng bóng, chắc nịch, bạn luôn đạt thành tích cao trong phong trào thể dục thể thao của trường. Tuy là nam nhưng bạn luôn tỏ ra điềm đạm và ôn hoà với mọi người. Em rất thích tác phong của bạn và luôn noi gương bạn ấy.

6. Lập dàn ý cho bài văn tả hoạt động của một bạn nhỏ hoặc một em bé ở tuổi tập đi, tập nói.
7. Dựa vào dàn ý đã lập, viết đoạn văn tả hoạt động của bạn nhỏ hoặc em bé.
Gợi ý
Bé có gương mặt bầu bĩnh và làn da trắng hồng, căng mịn. Đôi mắt bé đen láy và tròn xoe xoe. Lúc nào chúng cũng mở to khi nhìn mọi người, trông mới dễ thương làm sao. Bé còn dang tập nói, mỗi lần chỉ được một tiếng. Giọng nói còn ngọng líu ngọng lịu. Thế nhưng mỗi lần cái miệng chúm chím như một nụ hoa của bé bập bẹ ba..., ba... hoặc ma..., ma... cũng đủ làm cho ba má và cả nhà cười vui, thích thú. Bé có một vũ khí rất lợi hại: đó chính là khóc. Vòi gì không được là cô nàng khóc toáng lên, ngồi bệt xuống đất đạp chân đành đạch. Những giọt nước mắt lăn dài trên đôi má bầu bĩnh làm người khác khó mà cầm lòng được đành phải chiều theo ý bé. Lập tức cô nàng nhoẻn miệng cười toe toét, để lộ hai cái răng thỏ to đùng còn nét mặt ngây thơ thì tươi tắn ngay như chưa khóc bao giờ.
Mọi yêu thương đều dành cho bé.