Tác giả tác phẩm: Viên tướng trẻ và con ngựa trắng - Ngữ văn 8 Chân trời sáng tạo

Tác giả tác phẩm: Viên tướng trẻ và con ngựa trắng - Ngữ văn 8

I. Tác giả Nguyễn Huy Tưởng
- Nguyễn Huy Tưởng (1912 – 1960) là một nhà văn, nhà viết kịch nổi tiếng ở Việt Nam. - Ông là cha đẻ của những vở kịch nổi tiếng như: Vũ Như Tô, Bắc Sơn, Sống mãi với Thủ đô…

- Nguyễn Huy Tưởng được sinh ra trong một nhà Nho ở làng Dục Tú, Từ Sơn, Bắc Ninh, nay thuộc xã Dục Tú huyện Đông Anh, Hà Nội.

- Năm 1930, ông tham gia các hoạt động yêu nước của thanh niên học sinh ở Hải Phòng.

- Nguyễn Huy Tưởng là người sáng lập và giám đốc đầu tiên của nhà xuất bản Kim Đồng.

- Phong cách sáng tác: Trong những trang văn của Nguyễn Huy Tưởng luôn chất chứa đầy chất thơ của cuộc sống cùng với đó là những bài ca về tình yêu thương con người, đồng loại. Nguồn cảm hứng lớn nhất trong các tác phẩm của ông thiên về khai thác lịch sử. Ông viết văn để thể hiện tinh thần yêu nước.

II. Tìm hiểu tác phẩm Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
1. Thể loại 
- Truyện lịch sử

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
- trích từ các chương VIII, IX, X, XI, XIII

3. Phương thức biểu đạt
Văn bản Viên tướng trẻ và con ngựa trắng có phương thức biểu đạt là tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm.

4. Ý nghĩa nhan đề Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
Câu chuyện về anh hùng của đất nước Hoài Văn Hầu chính trực và căm ghét những người phản quốc đầu hàng theo giặc, tài giỏi, thông minh.

5. Bố cục bài Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
Bố cục: 3 phần

- Phần 1: Giới thiệu về Hoài Văn Hầu và lá cờ thêu sáu chữ vàng.

- Phần 2: Trận đánh của liên quân Hoài Văn – Thế Lộc.

- Phần 3: Chiến thắng của liên quân Hoài Văn – Thế Lộc.

6. Tóm tắt Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
Viên tướng trẻ và con ngựa trắng của Nguyễn Huy Tưởng đã đem lại cho độc giả những tình tiết hấp dẫn, gay cấn. Câu chuyện về Trần Quốc Toản, một đứa trẻ còn rất nhỏ nhưng đã có ý chí và lòng can đảm để đánh đuổi quân xâm lược, dành chủ quyền cho đất nước, đã truyền tải thông điệp về sự kiên trì, quyết tâm, và đoàn kết. Bên cạnh đó, nó cũng nhấn mạnh đến giá trị của sự đoàn kết, lòng tin tưởng và sự ủng hộ giữa các thành viên trong đội quân của Trần Quốc Toản. Các nhân vật trong truyện cũng gây ấn tượng mạnh với độc giả, từ Trần Quốc Toản - một nhân vật tài năng, táo bạo và quyết tâm, cho đến các tướng lĩnh cùng đội quân trẻ tuổi, tất cả đều góp phần làm nên một chiến công lịch sử. Tóm lại, Viên tướng trẻ và con ngựa trắng không chỉ là một câu chuyện kinh điển về anh hùng, mà còn là thông điệp về tinh thần và ý chí cần thiết để đối mặt với những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

7. Giá trị nội dung
- Truyện kể về anh hùng Trần Quốc Toản, còn nhỏ nhưng đã có ý chí đánh đuổi quân xâm lược, dành chủ quyền về cho đất nước. Nhưng vì còn quá nhỏ lại thêm cha mất sớm nên bị cho ra rìa và không được tham gia đánh đuổi quân Nguyên Mông cùng vua quan nhà Trần. Viên tướng trẻ và con ngựa trắng kể về những hành động tiếp theo của Trần Quốc Toản hay còn gọi là Hoài Văn sau khi không được cùng tham gia đánh giặc cho tới khi giải cứu chú ruột của mình là Chiêu Thành Vương.

8. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng đặc sắc nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa.

- Nguồn cảm hứng lãng mạn được lấy từ những sự kiện lịch sử vẽ lên vẻ đẹp nơi chiến trường khốc liệt.

- Âm hưởng sử thi hùng tráng quyện hòa trong chất men say của lãng mạn, trữ tình

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Viên tướng trẻ và con ngựa trắng
1. Tóm tắt cốt truyện, các tuyến sự kiện
- Gồm 2 tuyến:

+ (1) Trở về từ thuyền sau khi gặp vua và các tướng lĩnh nhưng không có kết quả, Hoài Văn chiêu mộ lính, lập một đội quân riêng của mình. Họ không đi đánh giặc theo lệnh vua mà tự mình đi tìm giặc để đánh, với khẩu hiệu “Phá cường địch báo hoàng ân”.

+ (2) Đội quân vượt bao khó khăn đi tìm và phát hiện chúng dãy núi Ma Lục. Họ phục kích và dành được chiến thắng lớn. Hoài Văn còn hóa giải hiểu nhầm và kết tình anh em với Thế Lộc. Tiếp đó, Hoài Văn lại cứu được chú mình là Chiêu Thành Vương đánh trận bị mai phuc. Chiêu Thành Vương tự hào và mãn nguyện vô cùng vì có người cháu nhỏ tuổi, tài cao.

2. Nội dung
- Nội dung bao quát của văn bản nói về vị tướng trẻ Hoài Văn Hầu một vị anh hùng anh dũng hiên ngang chiến đấu với quân giặc bảo vệ đất nước trước quân giặc, một người anh hùng chính trực căm ghét những người phản quốc. Khi thấu Chiêu Vương Thành đánh đuổi quân phản quốc gặp nạn thì ông không suy nghĩ nhiều về lợi ích hay mệnh lệnh được giao sẵn sàng ứng cứu. Đây là những trận chiến vì đất nước vì nhân dân.

- Đây là thể loại truyện lịch sử vì có dấu mốc thời gian và các sự kiện trong quá khứ về các trận đánh.

3. Nhân vật
- Các nhân vật: Hoài Văn Hầu, Chế Lộc, Chiêu Thành Vương, đoàn quân...

4. Chủ đề
- Tác dụng xây dựng hình tượng nhân vật điển hình đó ca ngợi người tướng trẻ cùng đoàn quân anh dũng tràn đầy nhựa sống cùng với con ngựa, lá cờ luôn kề bên mỗi lần phất cao ngọn cờ, tiếng ngựa hí là một lần đoàn quân trẻ dành được thắng lợi.

5. Nhận xét nghệ thuật viết truyện lịch sử
- Ngôi kể sử dụng ngôi kể thứ 3 để kể câu chuyện chân thật, mang đến nhiều góc nhìn toàn diện về nhân vật.

- Cách quan sát và miêu tả: tinh tế, kĩ lưỡng tái hiện nhân vật toàn cảnh trận đấu và nhân vật diễn ra trong trận chiến.

- Tái hiện bối cảnh lịch chân thật cùng ngôn từ sắc lạnh, quả quyết, ngắn ngọn, súc tích.