Thực tế cho thấy các chất ma tuý thường được học sinh sử dụng là heroin, ma tuý tổng hợp, cần sa, dôlagan...thông qua việc hít, uống, chích. Nếu sử dụng thường xuyên hoặc đã bị lệ thuộc (mắc nghiện), có thể nhận biết thông qua một số dấu hiệu như trong cặp sách hoặc túi quần áo thường có dụng cụ dùng sử dụng chất ma túy (bật lửa, kẹo cao su, giấy bạc), hay xin ra ngoài đi vệ sinh trong thời gian học tập, thường tụ tập ở nơi hẻo lánh, thường hay xin tiền bố mẹ nói là đóng tiền học, quỹ lớp, lực học giảm sút, hay bị toát mồ hôi, ngáp vặt, ngủ gà ngủ gật, tính tình cáu gắt, da xanh tái, ớn lạnh nổi da gà, buồn nôn, mất ngủ, trầm cảm, ngại tiếp xúc với người thân, bạn tốt, có ý xa lánh mọi người, cố tránh các hoạt động vui chơi lành mạnh.

Để phòng chống ma túy trong học đường, học sinh cần hiểu rõ trách nhiệm của mình trong phòng, chống ma tuý. Không sử dụng ma tuý dưới bất kỳ hình thức nào; không tàng trữ, vận chuyển, mua bán hoặc làm những việc khác liên quan đến ma tuý; khuyên nhủ bạn học, người thân của mình không sử dụng ma tuý hoặc tham gia các hoạt đông vận chuyển, mua bán ma tuý; khi phát hiện những học sinh, có biểu hiện sử dụng ma tuý hoặc nghi vấn buôn bán ma tuý phải báo cáo kịp thời cho thầy, cô giáo để có biện pháp ngăn chặn, nâng cao cảnh giác tránh bị đối tượng xấu rủ rê, lôi kéo vào các việc làm phạm pháp, kể cả việc sử dụng và buôn bán ma tuý; có ý thức phát hiện những đối tượng có biểu hiện nghi vấn dụ dỗ học sinh, sinh viên sử dụng ma tuý hoặc lôi kéo học sinh, sinh viên vào hoạt động vận chuyển, mua bán ma tuý; báo cáo kịp thời cho thầy, cô giáo.