Mỗi lần về quê, từ xa em đã được nhìn thấy hình dáng hàng dừa xanh ngát, đung đưa trong gió. Nhìn hình ảnh ấy, em luôn thấy xúc động vô ngần.

Hàng dừa được người dân nơi đây trồng dọc theo bờ sông, dẫn lối đi vào trong làng. Cây dừa rất cao, vượt qua mọi tầng lá xanh của cây cối trong làng. Tàu dừa to, gồm nhiều nhánh lá nhỏ dài, như mái tóc đương xanh của người thiếu nữ xuân thì. Từng trái dừa lủng lẳng dưới tán lá, chứa bao dòng nước ngọt thanh - thứ nước mà những đứa trẻ luôn khao khát hơn bất kì loại nước ngọt nào.

Cây dừa gắn bó, cống hiến vô tư cho cuộc sống của người dân quê em. Người dân cũng vì thế mà tỉ mẩn, không để phí hoài dù chỉ một nhánh lá. Nước dừa, cùi dừa để ăn, uống trực tiếp, rồi con làm thành đủ thứ món ngon như mứt dừa, kẹo dừa hay đem kho với thịt. Lá dừa để tạo màu cho bánh kẹo, để gói bánh, hay phơi khô cả tàu lá lợp mái nhà. Rồi thân, vỏ, lá dừa khô có thể dùng để đun bếp. Những đứa trẻ ngày ngày chơi đùa dưới bóng mát của cây dừa, thi nhau leo lên đến ngọn cây, sung sướng ngắm nhìn thế giới bên ngoài làng quê.

Em rất yêu quý cây dừa. Đối với em cây dừa cũng như một người bạn thân thiết. Dù đi xa nơi đâu, em vẫn luôn nhớ về hình dáng cao lớn, trầm lặng ấy.

Cây dừa xanh toả nhiều tàu
Dang tay đón gió, gật đầu gọi trăng
Thân dừa bạc phếch tháng năm
Quả dừa – đàn lợn con nằm trên cao…

Đó là những câu thơ vô cùng ngộ nghĩnh, đáng yêu mà nhà thơ Trần Đăng Khoa viết về loài cây em yêu thích nhất: cây dừa.

Những cây dừa thường rất cao lớn, vượt lên cả những mái nhà. Thân cây trơn tuột, được chia thành nhiều khấc. Khách nơi khác thường bảo sao mà khó trèo. Nhưng đối với người dân lớn lên từ cây dừa như em thì chẳng mấy khó khăn. Những tàu lá dừa mọc tít ở trên ngọn, hình dáng như chiếc lá chuối bị gió quật tả tơi. Những nhánh lá đu đưa theo gió, tạo ra tiếng xào xạc vui tai, vỗ về bao đứa trẻ vào giấc ngủ say nồng. Dưới nách lá, là nơi trái dừa sinh ra và phát triển. Những trái dừa kết thành từng chùm, trông hệt như chùm chuông của ông già nô en. Quả dừa nào cũng to tròn, có nhiều nước ngọt mát cùng phần cơm dày dặn. Thật ngon lành làm sao.

Ở vùng đất cát, gió lớn như quê em, dừa là loại cây hiếm hoi phát triển tốt đến như thế. Từng hàng, từng hàng dừa xanh mọc dày đặc. Chúng cắm rễ sâu xuống lòng đất, không chỉ giúp giữ đất, giữ cát hay đem lại cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp. Mà còn đem lại nguồn kinh tế, thức ăn cho người dân. Người ta uống nước dừa, ăn cùi dừa. Lá dừa dùng làm vỏ cuốn bánh, hay xay ra tạo thuốc màu. Thân dừa, lá dừa, vỏ dừa khô thì để đun nấu, chẳng thiếu gì.

Em mong rằng, cây dừa sẽ được trồng nhiều hơn nữa trên khắp mọi miền tổ quốc. Để dù đi đâu, em cũng được nhìn thấy hình bóng thân thương, tuyệt vời ấy.

Trong tất cả các loại cây ăn quả thì em như thích nhất là cây xoài. Cây xoài chính là một loài cây thật quen thuộc và nó đã gắn bó với em trong những tháng ngày ấu thơ.

Nhà em có một cây xoài rất to ở ngoài cổng. Cây xoài như chính là nhân chứng chứng kiến những kỷ niệm thân thương của tuổi thơ em. Theo như lời bố thì em cũng được biết cây xoài là loại cây ăn quả thân gỗ. Cây xoài này nhà em rất lớn có những chiếc lá xoài nhỏ và dài rất đẹp. Thế rồi khi quan sát những quả xoài khi chưa chín màu xanh nhạt hơn những chiếc lá, cho nên nhìn những trái xoài như vẫn thật rõ ràng trong một rừng xanh của lá cây. Khi trái xoài chính thì lại có vị chua chua giòn giòn. Quả xoài xanh này khi ăn xoài xanh chấm bột canh cũng rất ngon. Nếu như không muốn ăn chua thì đợi một thời gian nữa khi chín, xoài nhà em lại ăn rất mềm có màu vàng và những đốm đen ở vỏ. Không ai có thể cưỡng lại được mùi xoài thơm rất ngậy. Cây xoài ở cổng như luôn cho chúng em bóng râm để có thể vui đùa. Có những hôm chúng em còn chơi đồ hàng dưới gốc cây bàng, tiện tay còn lấy cả lá xoài để đựng đồ hàng nho nhỏ như những chiếc đĩa vậy.

Em không thể nào quên được cây xoài vẫn như xòe tán rộng trước cổng nhà em. Cây xoài giống người bạn thân thiết của lũ trẻ chúng em. Em cũng sẽ chăm sóc thật tốt cho cây xoài thêm tươi tốt.

Phía sau nhà bà em có một khu vườn nhỏ, bà trồng các loại cây ăn quả. Trong đó, em ấn tượng nhất là cây chuối lùn.

Gọi là chuối lùn, nhưng cây chẳng lùn đâu nhé. Cây cao hơn cả bố em, thế nên có khi cũng phải gần 2m rồi. Thân cây thẳng đuột như thân dừa, thân cau, láng bóng chứ không sần sùi như các cây thân gỗ. Cây chuối không có cành hay nhánh. Từ phía gần ngọn cây, chĩa ra các tàu lá chuối lớn như cây dừa. Mỗi tàu lá gồm một sống ở giữa có màu xanh ngọc nhạt hơn phần lá xung quanh. Những lá chuối ở dưới sẽ lớn và đậm màu hơn lá ở trên. Những lá còn non, sẽ cuộn lại dựng thẳng như một phong thư chưa mở. Chờ đến khi đủ già nó sẽ tự mở bung ra cho trời đất ngắm nhìn.

Mỗi cây chuối lùn sẽ chỉ ra quả một lần trong đời. Khi nào đã tích lũy đủ năng lượng, thì từ ngọn cây sẽ mọc ra một nhánh hoa. Hoa chuối có rất nhiều lớp. Cứ một lớp vỏ tím sẽ đến lớp hoa trắng nhỏ. Những đóa hoa trắng nhỏ đó sẽ phát triển thành quả chuối. Theo thời gian, các lớp cách nhau xa hơn, để đủ không gian cho quả chuối lớn lên. Quả chuối lùn trông rất bình thường, mỗi buồng có từ bốn đến năm nải. Khi chín sẽ chuyển từ màu xanh sang vàng. Thịt quả mềm và ngọt lịm, rất tốt cho sức khỏe.

Em yêu thích cây chuối lùn sau nhà bà lắm. Mỗi khi sang nhà bà chơi em lại ra vườn để thăm cây chuối.