1. Khái niệm

• Bùng nổ dân số là: sự gia tăng dân số quá nhanh trong một thời gian ngắn,gây ảnh hưởng tiêu cực đến mọi mặt của đời sống xã hội.
• Dân số thế giới bùng nổ vào những năm 50 của thế kỷ XX, xảy ra khi tỉ lệ gia tăng bình quân hàng năm của dân số thế giới lên đến 2,1%.
• Như vậy bản chất của bùng nổ dân số chính là sự tăng lên nhanh chóng một cách đột biến của số lượng người sinh sống trong phạm vi của một quốc gia, khu vực, vùng địa lí, hay nói rộng ra đó là sự gia tăng trên phạm vi toàn cầu.

2. Nguyên nhân

• Sự chênh lệch lớn về tỉ lệ sinh tử và tỉ lệ tử: Sau những năm 50 của thế kỉ XX, các cuộc chiến tranh trên thế giới dần kết thúc. Đồng thời sự phát triển của hệ thống y tế trên toàn thế giới nên nhiều căn bệnh nan y được chữa khỏi =>  tỉ lệ tử giảm nhanh. Trong khi đó, tỉ lệ sinh vẫn tiếp tục tăng trên toàn thế giới, nhất ở ở các nước đang phát triển nơi trình độ dân trí còn thấp và có tâm lí “đẻ bù” sau chiến tranh
• Nhu cầu về "lực lượng sản xuất": ở các quốc gia kém phát triển có nhu cầu lao động tay chân cao.
• Quan niệm lạc hậu: sinh nhiều con, tư tưởng trọng nam khinh nữ, muốn sinh con trai.

3. Thực trạng

• Dân số thế giới tăng với tốc độ nhanh, tỉ lệ gia tăng dân số ngày càng cao, năm 2018 đạt 7,7 tỉ người.
• Dân số tăng nhanh ở các nước kém phát triển hoặc đang phát triển.  Theo tính toán, khoảng 85% dân số tập trung ở các nước đang phát triển, các nước châu Phi, nhiều nơi có tỉ lệ gia tăng tự nhiên trên 3%
• Các nước phát triển thì dân số có xu hướng suy thoái, dân số già.
• Số thành phố có 10 triệu dân tăng lên nhanh.