Mỗi một người sinh ra trong cuộc đời, đều có một khả năng tư duy động lập. Đây quả thực là một điều kì diệu mà cuộc sống ban tặng. Ý thức cá nhân của mỗi người được hình thành ngay từ khi còn bé và phát triển theo năm tháng. Với người học sinh, ý thức cá nhân góp phần rất quan trọng trong quá trình học tập. Cũng như phát triển cho tương lai sau này.

Ý thức học tập là quá trình bản thân tự nhận thức, tự tư duy về vai trò, lợi ích của việc học đối với tương lai của mình. Ý thức học tập được thể hiện qua nhiều phương diện như là mục tiêu phấn đấu, cách thức học tập sao cho hiệu quả trong trường lớp, trong xã hội.

Ý thức học tập của học sinh hiện nay được chia thành hai loại: một là những học sinh có ý thức học tập tốt, tích cực, hai là những học sinh có ý thức tiêu cực trong học tập.

Về những học sinh có ý thức tích cực trong học tập. Đều là những học sinh có bản lĩnh, có định hướng, mục tiêu rõ ràng trong việc học. Xác định được đúng con đường mình phải đi. Từ đó những học sinh ấy tích cực, chủ động trong quá trình học tập. Đạt được những thành tích tốt mà mọi người phải ngưỡng mộ. Học tập là quá trình không ngừng trau dồi về kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo. Người học sinh muốn phát triển, muốn không ngừng học giỏi phải là người học sinh làm chủ được kiến thức, kỹ năng ấy. Và để làm được điều đó, không có điều gì khác ngoài việc tự ý thức học tập của bản thân. Tự mình giác ngộ và nâng cao tinh thần học tập là cách duy nhất. Không có con đường nào dẫn đến thành công mà không phải vượt qua thử thách, khó khăn, vất vả. Những thử thách, khó khăn ấy làm cho con người ta trưởng thành hơn, tự lập hơn. Tự ý thức học tập là việc làm thiết thực nhất của học sinh giúp nâng cao năng lực, giúp cho tương lai sau này. Một người học giỏi, là một người có ý thức học tập vô cùng tốt. Tự giác hoàn thành bài tập về nhà một cách đầy đủ. Hơn thế nữa còn tự mình sáng tạo, học tập những tri thức mới không được thầy, cô giảng giải.

Còn ngược lại, rất nhiều học sinh có ý thức tiêu cực trong quá trình học tập. Với một đất nước đang không ngừng phát triển, con người tiếp cận với nhiều tri thức mới, nhiều hình thức giải trí mới. Đã và đang lôi cuốn rất nhiều bạn trẻ vào những cuộc vui mà quên đi nhiệm vụ quan trọng nhất của người học sinh, đó là việc học. Chỉ có học tập không ngừng, chúng ta mới trưởng thành được. Trở thành những chủ nhân tương lai làm giàu cho quê hương đất nước. Nhưng những học sinh vì ham mê những niềm vui trước mắt mà quên đi nhiệm vụ hàng đầu của mình thì rất nhiều. Đây là những học sinh lười học, chẳng có hứng thú gì với việc học tập cả. Chểnh mảng trong công việc học tập, không lắng nghe bài giảng, không làm bài tập về nhà hay tự ý thức về việc học tập của mình. Những học sinh ấy coi việc học là sự ép buộc, và không hề có hứng thú tiếp thu kiến thức. Đối với họ, cuộc sống bên ngoài với muôn vàn điều thú vị, sao lại đâm đầu vào học cho cực khổ ra. Học sinh học với tinh thần chống đối, cho qua, giả dối để lừa cha mẹ thầy cô.

Nguyên nhân của thực trạng này có thể là do việc phát triển nhanh của nền kinh tế nước nhà. Khi của cải, vật chất không còn thiếu thốn như xưa. Con người không còn quá lo lắng về kinh tế cho nên họ lơ là việc học, việc rèn luyện bản thân. Những phương tiện giải trí có ở bất cứ đâu, sự cuốn hút của chúng hơn nhiều việc học nhàm chán khô khan. Học sinh ỷ vào sự giàu có của cha mẹ mà không quan tâm tới việc học, chỉ biết chơi bời. Cha mẹ thì vì mải làm giàu mà không quan tâm được tới con cái, chỉ biết là con đi tới trường còn lại chẳng biết gì hơn. Và hàng ngày thì cho con một số tiền lớn để con ăn uống gì tùy thích. Tất cả thứ phụ huynh cho con mình chỉ toàn là tiền và tiền, tình cảm trong gia đình mất dần, dẫn đến sự hụt hẫng, cô đơn của học sinh. Và họ tìm đến những niềm vui khác để quên đi cảm giác không còn được yêu thương, quan tâm của cha mẹ.

Hậu quả của việc thiếu ý thức học tập là vô cùng to lớn. Có thể tại thời điểm này, các bạn học sinh nhà có điều kiện thì cho rằng mình không cần phải học. Đã có gia đình lo cho mình. Nhưng cha mẹ không thể theo chúng ta cả đời, ai rồi cũng già yếu, cũng chết. Lúc ấy, chẳng có ai để nương tựa, dựa dẫm, chúng ta sẽ trở thành những người thừa của xã hội. Phải làm những công việc nặng nhọc để kiếm tiền mưu sinh. Cuộc sống sẽ trở nên khó khăn hơn, vất vả hơn những người có ý thức học tập tích cực. Cuộc sống của họ sẽ bị đồng tiền chi phối, làm nô lệ cho đồng tiền. Thậm chím nếu không có một tư tưởng vững vàng, họ dễ sa chân vào con đường tội ác.

Để khắc phục tình trạng trên, thiết nghĩ, gia đình, nhà trường, xã hội là những nhân tố góp phần nào cải thiện. Cần có sự chung tay góp sức, để định hướng cho học sinh những con đường đúng đắn để đi, để bước tới thành công. Con người sinh ra chẳng ai là xấu cả. Chỉ cần được định hướng rõ ràng, thì qua thời gian, những học sinh ấy sẽ đều trở nên tốt cả.

Cuộc sống là một cuốn sách muôn màu, chứa đựng biết bao điều kì diệu. Là học sinh, hãy không ngừng nỗ lực học tập, khám phá, sáng tạo những tri thức mới. Để bước đi trên con đường tương lai đang còn dài ở phía trước. Và cuối con đường, là cuộc sống tươi đẹp đang chờ ta. Hạnh phúc chỉ đến với những người biết phấn đấu, và hi sinh hết mình vì cuộc sống.