1. Khái niệm tâm lí người:

· Trong cuộc sống đời thường, chữ "tâm" thường được dùng ghép với các từ khác tạo thành các cụm từ "tâm đắc", "tâm can", "tâm địa", "tâm tình", "tâm trạng".. được hiểu là lòng người, thiên về mặt tình cảm.

· Theo từ điển Tiếng Việt (1988) tâm lí là ý nghĩ, tình cảm, làm thành đời sống nội tâm, thế giới bên trong của con người.

· Trong tâm lí học: Tâm lí là tất cả những hiện tượng tinh thần nảy sinh trong đầu óc con người, gắn liền và điều hành mọi hành động, hoạt động của con người.

Tâm lý người là một hiện tượng về tâm lý của con người xảy ra khi họ phản ứng lại với các hiện tượng xã hội. Có rất nhiều quan điểm khác nhau về hiện tượng tâm lý con người. Mỗi một nhà nghiên cứu xã hội, và một nhà tâm lý học đều có những quan điểm riêng của mình về tâm lý con người trong sự phát triển của xã hội.

2. Bản chất hiện tượng tâm lí người:

a. Một số quan điểm về bản chất của hiện tượng tâm lí người:

– Quan điểm duy tâm cho rằng: Tâm lí con người do thượng đế sáng tạo ra và nhập vào thể xác con người. Tâm lí không phụ thuộc vào khách quan cũng như điều kiện thực tại của cuộc sống.

– Quan điểm duy vật tầm thường: Tâm lí, tâm hồn được cấu tạo từ vật chất, do vật chất trực tiếp sinh ra như gan tiết ra mật, họ đồng nhất cái vật lí, cái sinh lí với cái tâm lí, phủ nhận vai trò của chủ thể, tính tích cực, năng động của tâm lí, ý thức, phủ nhận bản chất xã hội của tâm lí.

– Quan điểm duy vật biện chứng:

• Tâm lí người là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não người thông qua hoạt động của mỗi người.

• Tâm lí người mang bản chất xã hội và tính lịch sử.

b. Quan điểm duy vật biện chứng về tâm lí người:

Tâm lí người là sự phản ánh hiện thực khách quan vào não người thông qua hoạt động của mỗi người.

- Phản ánh là quá trình tác động qua lại hệ thống này và hệ thống khác, kết quả là để lại dấu vết (hình ảnh) tác động ở cả hệ thống tác động và hệ thống chịu sự tác động.

+ Phản ánh cơ học:

Ví dụ: Viên phấn được dùng để viết lên bảng để lại vết trên bảng và ngược lại bảng làm mòn (để lại vết) trên đầu viên phấn.

+ Phản ánh vật lí: mọi vật chất đều có hình thức phản ánh này.

Ví dụ: khi mình đứng trước gương thì mình thấy hình ảnh của mình qua gương.

+ Phản ánh sinh học: phản ánh này có ở thế giới sinh vật nói chung.

Ví dụ: Hoa hướng dương luôn hướng về phía mặt trời mọc.

+ Phản ánh hóa học: là sự tác động của hai hợp chất tạo thành hợp chất mới.

Ví dụ: 2H2 + O2 -> 2H2O

+ Phản ánh xã hội: phản ánh các mối quan hệ trong xã hội mà con người là thành viên sống và hoạt động.

Ví dụ: Trong cuộc sống cần có sự giúp đỡ, đùm bọc lẫn nhau như câu "Lá lành đùm lá rách."

+ Phản ánh tâm lí: Là hình thức phản ánh cao nhất và phức tạp nhất.

· Đó là kết quả của sự tác động của hiện thực khách quan vào não người và do não tiến hành.

- Điều kiện cần để có phản ánh tâm lí: