Thanh niên là một bộ phận đông đảo trong xã hội Việt Nam. Với tháp dân số trẻ, thanh niên trở thành một lực lượng lớn. Và vì thế mà thanh niên, giới trẻ mang trong mình một sứ mệnh rất lớn đó là phát triển đất nước. là bộ mặt của xã hội, là thành phần thể hiện rõ nhất trình độ cũng như nét văn minh trong cách sống, thanh niên Việt Nam thời nào cũng có những lý tưởng sống riêng. Lý tưởng ấy không chỉ phù hợp với từng bước đường của lịch sử mà còn là thước đo để phản ánh bộ mặt của xã hội cùng thời.
Đơn giản có thể hiểu, "lý tưởng sống" là một cách sống, là một mục đích sống mà con người hướng đến. Đương nhiên, mục đích sống ấy là cao đẹp, là phù hợp với hoàn cảnh lịch sử của xã hội. Và lý tưởng sống ấy sẽ là động lực để thúc đẩy con người phát triển. Con người khi sinh ra ai cũng có mong ước của mình. Ước mơ ấy là một phần hiện thân của lý tưởng sống. Ngay từ khi còn nhỏ, ta đã biết yêu, biết ghét, biết cho nhường. Nhưng khi đó, nhận thức của ta chưa hoàn chỉnh, va chạm cuộc sống chưa nhiều, cuộc sống này được phản chiếu qua những lăng kính thơ ngây và non nớt. Chúng như những chú chim non nhìn bầu trời sao mà thấy rộng. Có thể lo sợ, có thể thích khám phá. Nhưng chúng đã có cha mẹ định hướng bước đi, có cha mẹ dìu dắt để tiến tới lý tưởng sống. Lớn lên khi bắt đầu xa rời vòng tay chở che bao bọc của những người thân yêu ấy, ta phải tự biết định hướng cho mình. Việc xác định lý tưởng sống sẽ là kim chỉ nam cho chúng ta bước trên con đường đời chông gai và khốc liệt này. Nhưng như đã nói ngay từ đầu, lý tưởng sống mà bạn vạch ra cho mình phải phù hợp với hoàn cảnh lịch sử của xã hội. Có như vậy, nó mới đúng nghĩa của lý tưởng sống. Ví dụ trong thời chiến, cái thời mà ông cha ta, những thế hệ đi trước "cầm súng mà đánh giặc' vì độc lập tự do của dân tộc. Cái trang sử đẫm máu mà đau thương của dân tộc Việt Nam. Cái thời mà "cuộc đời đẹp nhất là trên trận chiến tuyến chống quân thù" trở thành lý tưởng thanh niên. Không một ai có quyền được hèn nhát, không một ai có quyền được lấy cuộc sống ấm no trong nô dịch làm lý tưởng.
Thế hệ thanh niên – những người nối gót ông cha vẫn lên đường hành quân vì một lý tưởng cao đẹp : "Độc lập tự do của dân tộc". Đó là ở cái thời kỳ lòng yêu nước là tiên quyết, kháng chiến giải phóng dân tộc là nhiệm vụ ấy, không một người thanh niên Việt Nam nào được phép trốn tránh. Đại bộ phận thanh niên Việt thời bấy giờ đã đi theo lý tưởng cụ Hồ để gạt bỏ những ước muốn tầm thường, ra đi vì một mục đích cao đẹp. Những con đường hành quân nối dài vẫn cứ tiếp tục dù cho hi sinh dù cho đã bao người ngã xuống. Nhưng đó không là đi vào chỗ chết, đó không là dấn thân vào nguy hiểm trong mắt người lính. Bởi họ đã được lý tưởng dẫn đường. Chính lý tưởng ấy đã giúp họ có một sức mạnh, một lòng dũng cảm, một trái tim thổn thức để vượt qua những hiểm nguy đang cận kề. Sức mạnh của lý tưởng sống đã được lịch sử chứng minh và không ai có thể phủ nhận. Đó là lịch sử. Còn hiện tại thì sao? Chúng ta đang sống trong một môi trường hòa bình, là thành quả cách mạng mà thế hệ đi trước để lại. Chúng ta – những con người trẻ tuổi phải làm gì để bảo vệ thành quả cách mạng ấy và đưa đất nước ta phát triển "sánh vai với các cường quốc năm châu'" như lời dạy của Bác Hồ. Đó chính là lý tưởng sống cao đẹp nhất của thế hệ thanh niên ngày nay. Để làm đực điều đó, thanh niên ngày nay phải rèn luyện cả về trí tuệ cũng như tâm hồn. Những kiến thức, bài giảng trên trường lớp không bao giờ là thừa thãi cả. Bạn đừng học với nghĩa lúc nào cũng chỉ chú ý vào điểm số. Hãy chú ý vào những gì mà bạn có được. Mỗi ngày bạn đi học hãy tổng kết lại hôm nay bạn học được những gì. Đừng xô bồ với những thứ không cần thiết. Có thể hôm nay bạn chưa thành công nhưng không có nghĩa là ngày mai và sau này cũng thế. Hãy biết cách, học cách rút kinh nghiệm từ những vấp ngã trên đường đời. Không ai là không vấp ngã. Nhưng họ khác nhau bởi cách họ làm gì với những vấp ngã ấy. Rất nhiều người chỉ vì những vấp ngã nhỏ mà mất niềm tin vào cuộc sống. Đơn giản điều đó chỉ xảy ra khi họ không xác định rõ được lý tưởng sống của mình. Như đã nói ở trên, lý tưởng sống sẽ là kim chỉ nam dẫn đường cho chúng ta. Hãy nhớ kĩ điều ấy. Tri thức nhân loại là rộng lớn nhưn hãy chọn những thứ cần thiết cho cuộc sống của chúng ta. Bạn hãy chọn những kiến thức có thể làm bước đệm cho mình tiến tới lý tưởng sống. Chưa một ai mà tôi quen có lý tưởng sống mà thất bại. Họ thất bại chỉ bởi vì cái lý tưởng ấy chưa được nung nấu để làm động lực. Nó chi là những ý tưởng trên giấy và chết yểu ở đó mà thôi. Vì vậy bạn đừng để những lý tưởng của mình rơi vào hoàn cảnh tương tự. Tri thức là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Để thực hiện, tiến tới lý tưởng của mình, bạn phải biết nuôi dưỡng cho tâm hồn. Một tâm hồn đẹp luôn là quí giá. Hãy biết cho đi mà không ích kỉ hẹp hòi chỉ mong được nhận lại.
Hãy biết vị tha bao dung những lúc cần. Hãy biết trân trọng những gì mình đang có. Mọi sự kiện trong đời đều diễn ra rất nhanh. Không phải lúc nào bạn cũng có thể làm chủ được mọi thứ. Bởi những biến cố, trục trặc, chông gai còn rất nhiều. Bạn không thể dự liệu trước được những việc đó. Vì vậy hay sống hết mình cho hôm nay và không quên định hướng cho ngày mai. Để đạt được những lý tưởng sống của riêng mình. Hiện nay sự tha hóa về lý tưởng sống của một bộ phận thanh niên thực sự là vấn đề đáng quan tâm. Họ không định hướng được lý tưởng sống cho riêng mình. Họ chỉ làm theo những gì mà cha mẹ nói họ làm. Họ như lầ một con rối biết suy nghĩ nhưng lại không hành động theo suy nghĩ của mình. Chính vì thế họ lao đầu vào những tệ nạn xã hội, những trò mua vui tiêu khiển không giúp ích gì. Xã hội luôn có những loại người khác nhau. Nhưng bạn đừng rơi vào trường hợp sống không mục đích không lý tưởng. Bạn đừng mãi đắm chìm trong những ảo mộng không có trong đời thực. Không ai có thể thành công mà không có nỗ lực. Họ đã phải trải qua rất nhiều những khó khăn để có được vinh quang ngày hôm nay. Đừng dựa dẫm vào cha mẹ bạn. Bạn đã lớn, đã có đủ suy nghĩ và lý trí để quyết định những hành vi của mình. Đừng làm thui chột đi những khả năng mà bạn có. Bạn đừng nghĩ rằng không làm gì cũng có thể thành công. Thành công ở đây chính là chạm tới lý tưởng sống mà bạn vạch ra cho cuộc đời mình. Có được lý tưởng sống và làm việc để đạt được lý tưởng sống ấy là điều bạn cần bây giờ. Lý tưởng sống đóng vai trò rất quan trọng đối với cuộc đời của bạn. Điều đó đã được nhiều người công nhận. Như Đi đơ ro đã có câu: "Bạn sẽ không làm được gì nếu bạn không có mục đích, bạn cũng không làm được gì nếu mục đích của bạn là tầm thường". Mục đích, lý tưởng sống của bạn không cần phải là lớn lao như giải cứu thế giới nhưng cũng không được tầm thường chỉ là một bữa no. Cuộc sống là phải biết phấn đấu, là không ngừng phát triển. Không ai là hoàn hảo nhưng hãy biến cái không hoàn hảo làm động lực cho mình.
Tóm lại, thanh niên, giới trẻ rất cần xây dựng những lý tưởng sống cho riêng mình. Lý tưởng sống là kim chỉ nam dẫn đường cho chúng ta bước trên đường đời chông gai này. Hãy xây dựng và nuôi dưỡng nó. Hãy rèn luyện, hành động để đạt được nó. Không có gì là nghiễm nhiên có được. Và thành công lại càng như vậy. Không ai một lần vấp ngã mà bỏ cuộc dễ dàng. Hãy biết chấp nhận những khó khăn hiện tại để vươn tới những thứ xa hơn.