1/ Nội dung chính của bài thơ: Bằng sự trải nghiệm cuộc sống, với một tâm hồn giàu duy tư trăn trở trước lẽ đời, Nguyễn Khoa Điềm đã thức nhận được mẹ là hiện thân của sự vun trồng bồi đắp để con là một thứ quả ngọt ngào, giọt mồ hôi mẹ nhỏ xuống như một thứ suối nguồn bồi đắp để những mùa quả thêm ngọt thơm. Quả không còn là một thứ quả bình thường mà là “quả” của sự thành công, là kết quả của suối nguồn nuôi dưỡng. Những câu thơ trên không chỉ ngợi ca công lao to lớn của mẹ, của thế hệ đi trước với thế hệ sau này mà còn lay thức tâm hồn con người về ý thức trách nhiệm, sự đền đáp công ơn sinh thành của mỗi con người chúng ta với mẹ.
2/ Trả lời:
– Tả thực: Những mùa quả mẹ tôi hái được /  Những mùa quả lặn rồi lại mọc.
– Biểu tượng: Và chúng tôi, một thứ quả trên đời  / Mình vẫn còn là một thứ quả xanh.
3/– Nghĩa của từ “trông” trong dòng thơ "Mẹ vẫn trông vào tay mẹ vun trồng" : trông chờ, niềm tin, hi vọng vào con cái…
4/ Trong hai dòng thơ “Những mùa quả lặn rồi lại mọc – Như mặt trời khi như mặt trăng”, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ: so sánh.
– Tác dụng của biện pháp tu từ đó: gợi lên bước đi của thời gian, biểu lộ sự ngậm ngùi cho sự vất vả của người mẹ…