Nữ thần là một hệ thống nhân vật độc đáo trong thần thoại, nữ thần ^ có nhiều địa vị và thân phận khác nhau. Ngày Iiay, khi tiếp cận một số thần thoại về nữ thần, chúng ta thường thấy nữ thần xuất hiện với thân phận là vợ, con gái hoặc thuộc hạ của nam thần. Song đầy không hoàn toàn là diện mạo nguyên thủy của thần thoại về nữ thần.Trong những câu chuyện thần thoại cổ xưa nhất của thế giới, song song bên cạnh các nam thần là những vị nữ thần đảm nhiệm các chức vụ khác nhau như: Sinh ra con người (thần Nữ Oa, Tây Vương Mầu - thần thoại Trung Hoa); Bảo hộ hôn nhân và sinh đẻ (nữ thần Hera - thần thoại Hy Lạp, nữ thần Frigg - thần thoại Bắc Âu); Nữ thần tình yêu và sắc đẹp (nữ thần Aphrodite - thần thoại Hy Lạp, nữ thần Freyja - thần thoại Bắc Âu); nữ thần chiến tranh (nữ thần Athena - thần thoại Hy Lạp)... Chính đông đảo các vị nữ thần này đã cùng với nam thần tạo nên một thế giới thần thoại hoàn chỉnh. Hình ảnh các nữ thần thường xuất hiện bên cạnh những nam thần nhằm tôn vinh tầm quan trọng của người phụ nữ trong xã hội cổ xưa và làm phong phú thêm cho các câu chuyện thần thoại. Xét từ diện mạo nguyên thủy đến những diễn biến của thần thoại nữ thần, chúng ta sẽ thấy sự phản ánh tiến trình văn minh lịch sử của nhân loại. Bởi xã hội loài người đã trải qua quá trình diễn tiến từ xã hội mẫu hệ sang xã hội phụ hệ, thần thoại cũng trải qua quá trình từ kiểu thần thoại nữ thần sang kiểu thần thoại nam thần. Vì vậy, nghiên cứu thần thoại về nữ thần - một bộ phận đặc Văn hóa thờ Nữ thần biệt trong thần thoại là một công việc cần thiết và có ý nghĩa khi nghiên cứu về thần thoại nói chung. Tham luận trên cơ sở khảo sát 3 hệ thống thần thoại tiêu biểu về nữ thần của Việt Nam: Thần thoại về Nữ thần Lúa, thần thoại về Nữ thần Lửa, thần thoại về Nữ thần Nước, để từ đó hình dung về diện mạo của nữ thần trong thần thoại Việt Nam. Đồng thời cũng từ đó đi sâu tìm hiểu quá trình diễn biến của thần thoại nữ thần, sự chuyển hóa của vị trí trung tâm từ nữ thần sang nam thần, khuynh hướng thế tục hóa và ý thức tự ngã ở những vị nữ thần này.