Hiện nay, trong nền kinh tế ở nước ta, đã hình thành ba cơ cấu kinh tế, đó là: cơ cấu ngành kinh tế-kỹ thuật, thuộc phạm trù lực lượng sản xuất, vẫn được coi như mối quan tâm hàng đầu để phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất; cơ cấu vùng - lãnh thổ, cũng thuộc phạm trù lực lượng sản xuất; và cơ cấu thành phần kinh tế, thuộc phạm trù quan hệ sản xuất. Quá trình thực hiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhất thiết phải xác định cơ cấu thành phần kinh tế, như Đại hội X của Đảng vừa qua đã tiếp tục làm rõ. Bởi một lẽ rất đơn giản là: con người sản xuất trong mối quan hệ giữa người với người; lực lượng sản xuất luôn luôn vận động trong một quan hệ sản xuất nhất định, trong một thực thể kinh tế-chính trị-xã hội nhất định. Đây chính là vấn đề liên quan đến định hướng chính trị cho phát triển kinh tế, không thể thiếu, không thể lẩn tránh. Nếu lẩn tránh vấn đề này trong đường lối, thực chất là lẩn tránh chính trị xã hội chủ nghĩa và đi vào chính trị khác, có thể là không tự giác.