Nguyên tắc "Tỷ lệ dự trữ bắt buộc" (tỷ lệ dự trữ tối thiểu) là một trong những công cụ quan trọng của ngân hàng trung ương nhằm kiểm soát lượng tiền trong nền kinh tế và ổn định hệ thống tài chính. Tỷ lệ này chỉ ra phần trăm số tiền gửi mà các ngân hàng thương mại phải giữ lại dưới dạng dự trữ, không được cho vay hoặc sử dụng vào các mục đích khác. Nguyên tắc này ảnh hưởng đến hoạt động của ngân hàng trên nhiều phương diện:

1. **Khả năng cho vay**: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc quy định một phần nhất định của tiền gửi phải được giữ lại, dẫn đến việc ngân hàng có ít vốn hơn để cho vay. Nếu tỷ lệ này cao, ngân hàng sẽ có thể cho vay ít hơn, làm giảm khả năng mở rộng tín dụng cho nền kinh tế.

2. **Quản lý thanh khoản**: Các ngân hàng phải đảm bảo rằng họ luôn có đủ dự trữ để đáp ứng các yêu cầu rút tiền của khách hàng. Điều này buộc các ngân hàng phải quản lý thanh khoản một cách cẩn thận, đảm bảo rằng họ không bị thiếu hụt tiền mặt khi có nhu cầu rút tiền đột xuất.

3. **Lợi nhuận**: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc ảnh hưởng đến khả năng kiếm lợi nhuận của ngân hàng. Khi ngân hàng phải giữ lại một tỷ lệ lớn tiền gửi dưới dạng dự trữ, họ sẽ có ít tiền hơn để đầu tư hoặc cho vay, từ đó ảnh hưởng đến lợi nhuận mà ngân hàng có thể tạo ra.

4. **Ổn định hệ thống tài chính**: Nguyên tắc này cũng giúp tăng cường sự ổn định của hệ thống ngân hàng bằng cách ngăn chặn tình trạng ngân hàng cho vay quá mức, góp phần giảm thiểu những rủi ro liên quan đến khủng hoảng tài chính.

5. **Chính sách tiền tệ**: Tỷ lệ dự trữ bắt buộc là một công cụ trong chính sách tiền tệ. Ngân hàng trung ương có thể điều chỉnh tỷ lệ này để kiểm soát lượng tiền cung ra thị trường, qua đó ảnh hưởng đến lãi suất và tình hình kinh tế.

6. **Tâm lý gửi tiền của khách hàng**: Việc ngân hàng phải tuân thủ tỷ lệ dự trữ bắt buộc có thể tạo cảm giác an toàn cho người gửi tiền, từ đó khuyến khích họ gửi tiền tại ngân hàng, giúp tăng lượng tiền gửi.

Tóm lại, nguyên tắc "Tỷ lệ dự trữ bắt buộc" có ảnh hưởng sâu rộng đến hoạt động của ngân hàng, từ khả năng cho vay, quản lý thanh khoản đến việc duy trì lợi nhuận và ổn định hệ thống tài chính.