*Cuộc sống:

- Không gian: Căn buồng Mị là một ẩn dụ độc đáo, gây ám ảnh ngột ngạt, bức bối về nhà tù rùng rợn, địa ngục chốn trần gian - giam hãm tâm hồn và cuộc đời của Mị.

- Thời gian: không biết mùa nào đã về, con chim nào bay qua cửa sổ, không phân biệt được thời gian giữa sáng và chiều.

→ Không có ý niệm về không gian và thời gian, nghĩa là Mị không có ý niệm về sự tồn tại của mình nữa.

- Mối quan hệ: không người tri âm tri kỉ, chỉ ra vào lặng lẽ trong những đêm dài và buồn, làm bạn với ngọn lửa.

*Thái độ của Mị:

- Ban đầu: phản kháng quyết liệt, định ăn lá ngón tự tử.

- Sau đó: bố chết, món nợ và lòng hiếu thảo không ràng buộc nhưng Mị không nghĩ đến cái chết vì Mị quen khổ rồi → sự áp bức quá lâu đã làm tê liệt tinh thần phản kháng.

⇒Những đau khổ và cực nhọc đã cướp đi tuổi thanh xuân của Mị và biến Mị thành con người nhẫn nhục - tiêu biểu cho số phận người phụ nữ nghèo dưới ách thống trị của phong kiến miền núi.

ô Hoài là nhà văn nhạy cảm với cảnh sinh hoạt, phong tục tập quán của những vùng miền, ông có vốn ngôn ngữ phong phú, lối trần thuật tự nhiên.

Vợ chồng A Phủ là một truyện ngắn tiếu biểu cho phong cách của Tô Hoài, truyện viết về những con người Tây Bắc tiềm tàng sức sống đã vùng lên đấu tranh chống lại bọn thống trị.

Nhân vật Mị là biểu tượng đẹp cho sức sống tiềm tàng của người phụ nữ bị áp bức.

II. Thân bài sau khi về làm dâu mị là người như thế nào

1. Mị vốn là cô gái có những phẩm chất tốt đẹp

– Trước khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra:

Mị là cô gái người Mông trẻ trung, hồn nhiên, có tài thổi sáo “thổi lá cung hay như thổi sáo có biết bao nhiêu người mê”

Mị đã từng yêu, từng được yêu, luôn khao khát đi theo tiếng gọi của tình yêu.
Hiếu thảo, chăm chỉ, ý thức được giá trị cuộc sống tự do nên sẵn sàng làm nương ngô trả nợ thay cho bố.

2. Nạn nhân của những áp bức bất công và cuộc đời của mị sau khi về làm dâu nhà thống lí

Khi về làm dâu nhà thống lí Pá Tra: bị “cúng trình ma” nhà thống lí, làm con dâu gạt nợ, bị bóc lột sức lao động, “không bằng con trâu con ngựa”, “đàn bà trong cái nhà này chỉ biết vùi đầu vào công việc” , bị đày đọa nơi địa ngục trần gian, bị đánh, bị phạt, bị trói, …

Mị dần trở nên chai sạn với nỗi đau: một cô gái lúc nào cũng vậy dù quay sợi, thái cỏ ngựa, … đều cúi mặt “mặt buồn rười rượi”, không quan tâm đến thời gian “lỗ vuông bằng bàn tay …không biết là sương hay nắng”.

Mị sống lầm li “như con rùa nuôi trong xó cửa”, “ở lâu trong cái khỏ Mị quen rồi”.

3. Sức sống tiềm tàng trong nhân vật Mị

– Khi bị rơi vào cảnh làm con dâu gạt nợ Mị có ý định tự tử bằng lá ngón, không chấp nhận cuộc sống mất tự do.

– Trong đêm hội mùa xuân ở Hồng Ngài, sức sống của Mị đã trỗi dậy:

Âm thanh cuộc sống bên ngoài (tiếng trẻ con chơi quay, tiếng sáo gọi bạn tình, ..) ùa vào tâm trí, đánh thức những kỉ niệm trong quá khứ của Mị.

Mị lẩm nhẩm lời bài hát, trong khoảnh khắc tâm hồn trở về với thanh xuân tươi đẹp, khao khát tình yêu hạnh phúc.

Mị ý thức được sự tồn tại của bản thân “thấy phơi phới trở lại”, “Mị còn trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ.

Mị muốn đi chơi”, với khát khao tự do

Tinh thần phản kháng mạnh mẽ: lấy miếng mỡ để thắp sáng lên căn phòng tối, nổi loạn muốn “đi chơi tết” chấm dứt sự tù đày.

Khi A Sử trói, lòng Mị vẫn lửng lơ theo tiếng sáo, tiếng hát của tình yêu đến những đám chơi.

Lúc vùng dậy cô chợt tỉnh trở về với hiện thực.

– Nhận xét: Mị luôn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, sức sống ấy luôn âm ỉ trong lòng người con gái Tây Bắc và chỉ chờ có cơ hội để bùng lên mạnh mẽ.

– Khi A Phủ làm mất bò, bị phạt trói đứng:

Ban đầu Mị dửng dưng bởi sau đêm tình mùa xuân, cô trở lại là cái xác không hồn.

Khi thấy giọt nước mắt của A Phủ khiến Mị đồng cảm, chợt nhớ đến hoàn cảnh của mình trong quá khứ, Mị lại biết thương mình và thương cho kiếp người bị đày đọa “có lẽ ngày mai người kia sẽ chết, chết đau, … phải chết”.

Bất bình trước tội ác của bọn thống lí, Mị cắt dây đay cởi trói cho A Phủ

Mị sợ cái chết, sợ nỗi khổ sẽ phải gánh chịu trong nhà thống lí, cô chạy theo A Phủ tìm lối thoát vượt ra khỏi địa ngục trần gian.

– Nhận xét: Mị là người con gái lặng lẽ mà mạnh mẽ, tiềm tàng sức sống, hành động của Mị đã đạp đổ cường quyền, thần quyền của bè lũ thống trị miền núi.

III. Kết bài

Nêu suy nghĩ về hình tượng nhân vật Mị.

Nghệ thuật: ngôn ngữ, cách nói đậm chất miền núi, lối trần thuật linh hoạt với sự dịch chuyển điểm nhìn trần thuật, miêu tả thành công tâm lí nhân vật và hình ảnh thiên nhiên.

Tác phẩm chứa đựng giá trị nhân đạo sâu sắc: sự cảm thông với số phận đau khổ của những con người chịu áp bức, tố cáo lên án bọn thống trị miền núi, bọn thực dân, ngợi ca vẻ đẹp, sức sống tiềm tàng trong mỗi con người Tây Bắc.

Đề bài: Anh chị hãy phân tích diễn biến tâm lý nhân vật Mị từ lúc về làm dâu nhà thống lí cho đến khi cứu và chạy theo A Phủ trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài

Mở bài Phân tích diễn biến tâm lý nhân vật Mị từ lúc về làm dâu nhà thống lí cho đến khi cứu và chạy theo A Phủ

Mị là nhân vật trung tâm trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ mà nhà văn Tô Hoài đã giành nhiều tài năng và tâm huyết để xây dựng. Trong chuyến đi cùng bộ đội vào giải phóng miền Tây Bắc (1952),Tô Hoài đã có dịp sống, cùng ăn, cùng ở với đồng bào các dân tộc miền núi, chính điều đó đã giúp Tô Hoài tìm được cảm hứng để viết truyện này. Tô Hoài thành công trong ²Vợ chồng A Phủ không chỉ do vốn sống, tình cảm sống của mình mà còn do tài năng nghệ thuật của một cây bút tài hoa. Trong truyện, Tô Hoài đã sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật, trong đó nổi bật và đáng chú ý nhất là biện pháp phân tích tâm lí và hành động của Mị trong từng chặng đường đời.

Thân bài Phân tích diễn biến tâm lý nhân vật Mị từ lúc về làm dâu nhà thống lí cho đến khi cứu và chạy theo A Phủ

Trong truyện này, điều gây cho người đọc ấn tượng nhất là hình ảnh của cô gái dù làm bất cứ việc gì,cô ta cũng cúi mặt,mắt buồn rười rượi. Đó là tâm lí của một người cam chịu,buông xuôi trước số phận, hoàn cảnh sống. Sở dĩ Mị có nét tính cách ấy là do cuộc sống hôn nhân cưỡng bức giữa Mị và A Sử, Mị không được lấy người mình yêu, mà phải ăn đời ở kiếp với một người mà mình sợ hãi, Một nguyên nhân nữa chính là do uy quyền, thần quyền, đồng tiền của nhà Thống Lí đã biến Mị thành một đứa con dâu gạt nợ. Mang tiếng là con dâu của một nhà giàu nhất vùng nhưng thực chất Mị chỉ là một kẻ nô lệ không hơn không kém. Điều đó làm Mị đau khổ khóc ròng suốt mấy tháng và từng có ý định ăn lá ngón để kết liễu đời mình. Thế nhưng sống lâu trong cái khổ, Mị quen rồi. Chính vì thế, Mị đã buông xuôi trước số phận đen tối của mình, trái tim của Mị dần chai sạn và mất đi nhịp đập tự nhiên của nó.

Trong đêm mùa xuân ấy,tâm trạng của Mị phát triển theo những cung bậc tình cảm khác nhau, cung bậc sau cao hơn cung bậc trước.Ban đầu Mị nghe tiếng sáo Mèo quuen thuộc đang thổi, Mị lẩm nhẩm hát theo, rồi Mị uống rượu và nhớ lại kỉ niệm đẹp thời xa xưa. Mị muốn đi chơi nhưng sợi dây thô bạo của A Sử đã trói Mị vào cột. Thế nhưng sợ dây đó chỉ trói được thân xác Mị thôi chứ không trói được tâm hồn Mị.

Sau đêm mùa xuân ấy, Mị lại tiếp tục sống cuộc đời trâu ngựa, thế nhưng viết về vấn đề này, Tô Hoài khẳng định:cái khổ, cái nhục mà Mị gánh chịu như lớp tro tàn phủ khuất che lấp sức sống tiềm tàng trong lòng Mị. Và chỉ cần có một luồng gió mạnh đủ sức thổi đi lớp tro nguội lạnh ấy thì đốm lửa ấy sẽ bùng cháy. Và cuối cùng luồng gió ấy cũng đến. Đó chính là những đêm mùa đông dài và buồn trên núi rừng Tây Bắc. Mùa đông rét buốt như cắt da cắt thịt, vì thế đêm nào Mị cũng ra ngoài bếp lửa thổi lửa hơ tay. Trong những đêm đó Mị gặp A Phủ đang bị trói đứng chờ chết giữa trời giá rét. Thế nhưng Mị vẫn thản nhiên thổi lửa hơ tay²dù A Phủ là cái xác chết đứng đó cũng thế thôi². Tại sao Mị lại lãnh cảm, thờ ơ trước sự việc ấy? Bởi Mị sống lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi nên Mị lãnh đạm, thờ ơ trước sự đau khổ của người khác. Một đêm nữa lại đến bên bếp lửa hơ tay, lửa cháy sáng, Mị lén mặt nhìn, thấy hai mắt A Phủ cũng vừa mở, một dòng nước mắt lấp lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen lại. Chính dòng nước mắt ấy đã làm tan chảy lớp băng giá trong lòng Mị. Lòng Mị chợt bồi hồi trước một người cùng cảnh ngộ. Đêm mùa xuân trước, Mị cũng bị A Sử trói đứng thế kia, có nhiều lần khóc, nước mắt lăn xuống cổ không lau đi được. Nhớ đến những chuyện ngày trước, trở về với hiện tại, Mị đau khổ cay đắng cho thân phận của mình, nghĩ về mình,Mị lại nghĩ đến A Phủ có chừng này, chỉ đêm nay là người kia chết, chết đau, chết rét, chết đói, phải chết.Người kia việc gì mà phải chết như thế. Trong đầu Mị bỗng nhiên nghĩ đến cảnh A Phủ bỏ trốn và chính Mị sẽ là người chết thay cho A Phủ trên cái cột tưởng tượng này. Thế nhưng, Mị vẫn không thấy sợ, sự suy tưởng của Mị là có cơ sở. Cha con Pá Tra đã biến Mị từ một con người yêu đời, tài hoa chăm chỉ, hiếu thảo, thiết tha với tình yêu thành một kẻ nô lệ đúng nghĩa, chúng đã tàn ác khi trói một người đàn bà ngày trước đến chết thì chẳng lẽ chúng lại không đối xử với Mị như thế ư? Chứng kiến dòng nước mắt lấp lánh của A Phủ, tâm trạng của Mị diễn biến phức tạp. Mị thông cảm với người cùng cảnh ngộ, lí trí giúp Mị nhận ra bọn lãnh chúa phong kiến thật độc ác. Những nết tâm lí ấy thúc đẩy Mị đến với hành động ;dùng dao cắt lúa rút dây mây cởi trói cho A Phủ. Đó là một việc làm táo bạo và hết sức nguy hiểm nhưng nó phù hợp với né
t tâm lí của Mị trong đêm mùa đông này.

Sau khi cắt dây cởi trói cho A Phủ, Mị cũng không ngờ mình dám làm một chuyện động trời đến vậy. A Phủ vùng chạy đi, còn Mị vẫn đứng lặng trong bóng tối. Lòng Mị rối bời với hàng trăm câu hỏi ;Vụt chạy theo A Phủ hay ở đây chờ chết?Thế là cuối cùng sức sống tiềm tàng đã thôi thúc Mị phải sống và Mị vụt chạy theo A Phủ.Bước chân của Mị như đạp đổ uy quyền, thân quyền của bọn lãnh chúa phong kiến đã đè nặng tâm hồn Mị suốt bao năm qua. Mị nói với A Phủ:²A Phủ cho tôi đi, ở đây thì chết mất. Đó là lời nói khao khát sống và tự do của Mị. Câu nói ấy chứa đựng biết bao tình cảm. Đó chính là nguyên nhân hệ quả của việc Mị cắt đứt sợi dây vô hình ràng buộc cuộc đời mình. Thế là Mị với A Phủ dìu nhau chạy xuống dốc núi. Hai người đã rời bỏ Hồng Ngài-một nơi mà những kỉ niệm đẹp đối với họ quá ít, còn nỗi buồn,tủi nhục thì chồng chất không sao kể hết. Hai người rời bỏ Hồng Ngài đến Phiềng Sa.

Kết luận Phân tích diễn biến tâm lý nhân vật Mị từ lúc về làm dâu nhà thống lí cho đến khi cứu và chạy theo A Phủ

Với truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, Tô Hoài đã thành công về phong cách nghệ thuật, màu sắc dân tộc đậm đà, chất thơ, chất trữ tình thấm đượm, ngôn ngữ lời văn giàu chất tạo hình.Tô Hoài đã ca ngợi những phẩm chất đẹp đẽ của người phụ nữ miền núi nói riêng và những người phụ nữ Việt Nam nói chung.Ông đã rất cảm thông và xót thương cho số phận hẩm hiu, không lối thoát của Mị. Bằng một trái tim nhạy cảm và chan chứa yêu thương, Tô Hoài đã phát hiện và ngợi ca đốm lửa còn sót lại trong Mị. Tư tưởng nhân đạo của nhà văn sáng lên ở đó. Đồng thời qua tác phẩm, Tô Hoài cũng đã khẳng định được chân lí muôn đời:ở đâu có áp bức bất công thì ở đó có sự đấu tranh để chống lại nó dù đó là sự vùng lên một cách tự phát nư Mị. Qủa thật tác phẩm giúp ta hiểu được nhiều điều trong cuộc sống.