Ở giai đoạn những năm 1200-1000 TCN, phát triển xã hội phương Tây vẫn đang vận hành tốt, dẫn trước sự phát triển của phương Đông trong suốt 13.000 năm. Có đủ lý do để nghĩ rằng vị trí dẫn đầu của phương Tây là vĩnh viễn. Nhưng không gì là vĩnh viễn.

Phương Tây sụp đổ và phương Đông đã bắt kịp. Vào những năm 1920, hầu hết các nhà khảo cổ phương Tây cho rằng họ biết vì sao Trung Hoa bắt đầu bắt kịp: đó là vì người Trung Hoa đã sao chép hầu hết mọi thứ - nông nghiệp, đồ sứ, xây dựng, luyện kim, chiến xa - từ phương Tây. Tuy nhiên, cho đến nay, yếu tố quan trọng nhất không phải là sự sao chép của phương Đông mà là sự sụp đổ của phương Tây đã khiến phương Đông bắt kịp.

Đã có thời kỳ mà theo Morris đặt tên là “Thời kỳ phương Đông” vì phần lõi phía Đông mở ra một biên giới mới và đi đầu trong phát triển xã hội. Vào khoảng năm 1100, phương Đông lại một lần nữa đến những giới hạn khả dĩ của một thế giới nông nghiệp nhưng vùng này lại khởi đầu một sự sụp đổ lớn lao.

Và phương Tây đuổi kịp. Cuộc Cách mạng Công nghiệp đã chuyển đổi sự dẫn dắt của phương Tây sang thống lĩnh thế giới và những hệ quả lớn lao mà nó đem lại. Nhưng theo Ian Morris, nếu có đủ thời gian, người phương Đông cũng có thể thực hiện được những phát minh như thế và đã có đực cuộc cách mạng công nghiệp của riêng mình.