Trả lời
Thuật ngữ “Cấu trúc văn hóa” là hệ thống các yếu tố tổ hợp thành nên văn hóa
và mối quan hệ giữa chúng với nhau.
Theo GS.TS. Trần Ngọc Thêm, ông xem văn hóa như hệ thống. Trong hệ thống
đó có các yếu tố và hệ thống của nó, mạng lưới của các mối quan hệ tạo thành cấu
trúc. Ông chia hệ thống văn hóa thành 4 yếu tố cơ bản, mối yếu tố đó hay còn gọi
là tiểu hệ, mỗi tiểu hệ có 2 vị hệ.
1. Văn hóa nhận thức:
Mỗi nền văn hóa đều là tài sản của một cộng đồng người nhất định - một chủ thể
văn hóa. Trong quá trình tồn tại và phát triển, cộng đồng người - chủ thể văn hóa
đó luôn có nhu cầu tìm hiểu, và do vậy đã tích lũy được một kho tàng kinh nghiệm
và tri thức phong phú về vũ trụ và về bản thân con người. Vậy nên hai vi hệ của
tiểu hệ văn hóa nhận thức là:
- Nhận thức về vũ trụ
VD: Trái Đất xoay quanh Mặt Trời;
Trái Đất có động lực và ngoại lực, lực hút trái đất;
Âm dương luôn găn bó mật thiết với nhau;
Thủy sinh mộc, mộc sinh hỏa, hỏa sinh thổ, thổ sinh kim, kim sinh thủy;…
- Nhận thức về con người
VD: con người có 5 giác quan, 5 chất nên cơ thể hoạt động theo nguyên lý ngũ
hành; con người thừa hưởng đặc điểm di tryền;…
2. Văn hoá tổ chức cộng đồng:
Ở tiểu hệ văn hóa cộng đồng chia làm 2 vi hệ đó là:
- Tổ chức đời sống tập thể: những vấn đề liên quan đến tổ chức xã hội trong một
quy mô rộng lớn như tổ chức nông thôn, quốc gia, đô thị.
VD: Nền văn hóa sản xuất lúa nước, canh tác sản xuất trên một cánh đồng;
Tinh thần chiến đấu mỗi khi đất nước bị xâm lược;
Cách tổ chức đời sống theo làng, xã, thôn, xóm;
Các phong tục, tập quán, tín ngưỡng, lễ hội theo vũng miền;…
- Tổ chức đời sống các nhân: những vấn đề liên quan đến đời sống mỗi người
như tín ngưỡng, phong tục, đạo đức, văn hóa giao tiếp, nghệ thuật.
VD: Văn hóa giao tiếp ứng xử của từng cá nhân trong cộng đồng; văn hóa ăn mặc,
ở đi lại,…
3. Văn hoá ứng xử với môi trường tự nhiên: