Khi Nhật Bản chiếm đóng miền Đông Dương, Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã quyết định khởi đầu cuộc kháng chiến chống lại chế độ thực dân Nhật Bản. Bắt đầu từ tháng 5 năm 1941, Đảng Cộng sản Việt Nam đã thành lập Quân đội Giải phóng quốc gia Việt Nam (hay còn gọi là Việt Minh) để lãnh đạo cuộc kháng chiến chống lại quân đội Nhật Bản.

Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam đã đưa ra chiến lược giải phóng dân tộc, tổng lực đưa chiến đấu từ cuộc khởi nghĩa nhỏ, cục bộ, đến cuộc kháng chiến toàn quốc. Chiến lược này đã giúp Việt Minh lãnh đạo được toàn dân ta đánh đuổi quân thực dân Nhật Bản ra khỏi miền Bắc Việt Nam vào năm 1945.