1. Hoàn cảnh ra đời của tác phẩm:
Bản Tuyên ngôn Độc lập của chủ tịch Hồ Chí Minh được viết vào năm 1945 sau khi cách mạng tháng 8 thành công rực rỡ, liên quân, trong đó có Liên Xô, Mỹ đã đánh thắng phe phát xít trên giới là Đức, Ý, Nhật. Ở Việt Nam giai đoạn này chủ tịch Hồ Chí Minh đã chớp lấy thời cơ ngàn năm có một kêu gọi người dân đứng lên biểu tình, chống lại phát xít Nhật giành quyền làm chủ của mình. Thắng lợi của cách mạng tháng 8 diễn ra nhanh chóng, không khiến chúng ta phải tổn thất nhiều, mà vẫn giành được quyền làm chủ về tay nhân dân lao động. Đất nước Việt Nam từ nay bước vào một trang sử vàng mới, để bắt kịp thời đại, và khẳng định chủ quyền của mình. Ngày 2/9/1945 tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu của chúng ta đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa khẳng định vị trí độc lập, quyền tự do dân chủ của người dân Việt Nam trên toàn thế giới. Từ nay đất nước ta mở ra một trang sử mới được hình thành. Đưa đất nước ta từ nước có chế độ phong kiến cổ hủ lạc hậu hàng nghìn năm, từ này sẽ bước vào một chế độ chính trị hoàn toàn mới chế độ Dân chủ Cộng hòa. Bản Tuyên ngôn Độc lập ra đời nhằm mục đích: tổng kết lại quá trình lịch sử mà dân ta đã trải qua, nhiều gian nan thử thách, chứa nhiều máu và nước mắt của những người dân Việt Nam chúng ta trong kháng chiến chống phát xít Nhật và thực dân Pháp. Khẳng định thắng lợi của nhân dân ta, biểu dương động viên khích lệ những thành tích mà nhân dân ta đã đạt được. Động viên người dân kiên trì, tiếp tục sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, những con đường phía trước còn dài còn nhiều gian nan, thử thách nhưng nếu chúng ta bền lòng quyết chí, đoàn kết thì nhất định thắng lợi sẽ về ta. Trong bản Tuyên ngôn chúng ta cũng khẳng định rõ thái độ của mình trên chính trường quốc tế. Những nước tiên tiến, ưa chuộng hòa bình tất cả đều là bạn của chúng ta.Chúng ta tranh thủ sự ủng hộ của đồng mình để họ công nhân ta là nước tự do độc lập, ủng hộ con đường giải phóng dân tộc phía trước của nhân dân ta. Việt Nam kiên quyết, kiên trì cho tới cùng con đường mình đang đi, quyết tâm giải phóng dân tộc, thành nước tự do dân chủ.