Trong phạm vi xã hội và trong dài hạn, tổng lợi nhuận của một nền kinh tế thực tế sẽ bằng tổng giá trị thặng dư. Điều này được gọi là nguyên lý cơ bản của kinh tế chính trị, được đề xuất bởi Karl Marx. Theo Marx, giá trị thặng dư là sự khác biệt giữa giá trị lao động mà công nhân tạo ra và giá trị lao động mà công nhân nhận được dưới dạng tiền lương. Trong quá trình sản xuất, công nhân phải làm việc thêm một khoảng thời gian để tạo ra giá trị thặng dư, và giá trị thặng dư này thuộc về chủ sở hữu tư bản. Tổng lợi nhuận là tổng giá trị thặng dư mà các doanh nghiệp thu được từ hoạt động kinh doanh. Trong một nền kinh tế, tổng lợi nhuận của tất cả các doanh nghiệp sẽ bằng tổng giá trị thặng dư mà công nhân tạo ra. Nguyên lý này cho thấy một khía cạnh quan trọng của mối quan hệ sản xuất trong xã hội hiện tại, nơi công nhân làm việc để tạo ra giá trị thặng dư cho chủ sở hữu tư bản.