Học vấn không chỉ là việc đọc sách. Bởi học vấn và những kiến thức mà con người có được không chỉ được hình thành từ trong quá trình đọc sách mà còn dựa trên sự học hỏi, tiếp thu những tri thức kinh nghiệm của người khác hoặc tự mình rút ra những bài học bổ ích từ thực tế của cuộc sống.Do đó, "học vấn không chỉ là việc đọc sách", ta vẫn có thể tích lũy, nâng cao học vấn, tiếp nhận tinh hoa của nhân loại bằng những cách khác, qua nhiều nguồn khác, kể cả việc đọc sách.
Tuy nhiên "đọc sách vẫn là con đường quan trọng của học vấn" vì chính thông qua việc đọc sách kiến thức con người không ngừng mở rộng. Đọc sách là con đường nhanh nhất, ngắn nhất giúp cho con người ngày càng hoàn thiện tri thức của chính mình.Bởi sách là kho tàng tri thức quí báu được tìm hiểu, ghi chép, cô đúc, lưu truyền qua những thăng trầm lịch sử, là "di sản tinh thần của nhân loại". Sách vô cùng có ích cho tất cả mọi người, trong đó có học sinh, sinh viên nói riêng và các tầng lớp tri thức nói chung. Sách dạy ta những điều hay ý đẹp, dạy ta những bài học làm người, ca ngợi những con người khuyết tật vượt khó; những người lính Cách mạng dũng cảm, bất khuất; những anh hùng liệt sĩ xả thân mình vì quê hương đất nước. Sách còn giúp ta tiếp cận những nền văn minh của các quốc gia mà ta chưa hề đặt chân đến; cảm nhận từng câu chữ, lời văn mang những cung bậc cảm xúc khác nhau trong các tác phẩm văn học nước ngoài... Dù bất cứ lợi ích gì, sách đều giúp con người trưởng thành về nhận thức, sâu sắc về tư tưởng, chín chắn về suy nghĩ.
Sách là kho tàng kiến thức, là nơi đúc kết tinh hoa trí tuệ, kinh nghiệm, vốn sống, và những thành tựu, những phát minh vĩ đại mà con người đã tích lũy từ mấy ngàn năm qua. Sách là tấm gương soi phàn ánh hiện thực cuộc sống muôn hình vạn trạng không chỉ hôm nay mà còn cả trong quá khứ xa xưa. Sách là một kho tàng quý báu cất giữ di sản tinh thần của nhân loại. Nghĩa là sách rất quý giá.
Chính vì vậy, đọc sách sẽ giúp con người nâng cao nhận thức, mở mang hiểu biết về nhiều lĩnh vực trong cuộc sống. Mỗi một quyển sách luôn mở ra trước mắt ta những chân trời mới, một thế giới bao la kì diệu với biết bao những điều hay mới lạ mà bản thân ta chưa hề hay biết.
Đọc sách đó là con đường quan trọng của học vấn, là con đường ngắn nhất, nhanh nhất giúp con người tích lũy, nâng cao tri thức để chuẩn bị cho một "cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, nhằm phát triển thế giới mới". Không thể thu được các thành tựu mới nếu không biết kế thừa thành tựu của các thời kì đã qua.
Sách là nơi lưu giữu nền văn mình. Không có sách lịch sử trầm lặng, văn chương buồn chán. Mỗi cuốn sách là một bức tranh kì diệu về cuộc sống. Nhưng nếu bạn chỉ đọc những cuốn sách mà tất cả mọi người đều đọc thì bạn chỉ nghĩ được những gì mà mọi người có thể nghĩ. Bạn càng đọc nhiều bạn càng biết nhiều. Bạn càng học nhiều, bạn càng đi nhiều.
Có không ngừng đọc sách, kế thừa những thành tựu của thời kì đã qua, con người mới có những nền tảng kiến thức cơ bản để sáng tạo ra những cái mới, không ngừng nâng cao hiểu biết. Sách luôn là người bạn cần thiết cho mỗi người dù khoa học kĩ thuật có phát triển.
Quá trình học tập không chỉ nhằm để mở mang kiến thức mà còn là quá trình giúp con người tự bồi đắp, rèn luyện mình về nhân cách đạo đức. Đọc sách xét ở góc độ nào đó cũng khơi dậy nơi con người những tình cảm tốt đẹp. Sách dạy ta cách sống làm người, cách ứng xử khôn ngoan, luôn biết yêu thương người khác. Sách giúp ta biết mở rộng lòng mình ra để lắng nghe, đồng cảm xót thương trước những khổ đau bất hạnh của người khác để thấy mình luôn hạnh phúc và biết trân trọng những gì tốt đẹp mình đang có.
Sách còn giúp ta biết sống bao dung, tha thứ, giàu lòng vị tha để tâm hồn mình luôn được thanh thản. Sách thúc đẩy ta sống phải có ý chí niềm tin, nghị lực vươn lên; sống lạc quan yêu đời, không chấp nhận cuộc sống tầm thường vị kỉ mà phải luôn noi theo gương sáng người xưa ra sức trau dồi tài đức để góp phần dựng xây đất nước. Chính vì thế, đọc sách là con đường quan trọng, là phương pháp học tập hiệu quả giúp ta hoàn thiện chính mình.
Sách là cây đèn thần soi sáng cho con người trên những nẻo đường xa xôi nhất và tăm tối nhất của cuộc đời. Đọc sách là cách học tốt nhất. Một cuốn sách tốt mở ra thì gợi niềm hy vọng, khép lại thì đem lại điều hữu ích. Mỗi ngày đọc vài trang sách, khi về già bạn đã có trong mình một thư viện khổng lồ.
Sách quý giá như thế nhưng để có được nguồn tri thức quý giá ấy cũng cần có cách đọc sách đúng đắn. Trước hết, cần phải kiên trì đọc sách từng ngày. Thói quen đọc sách từng ngày giúp chúng ta liên tục tiếp cận và tiếp nhận tri thức. Đó là cách hiệu quả nhất để bồi dưỡng trí tuệ và tâm hồn.
Hãy chọn cho tinh, đọc cho kĩ. Chọn sách phải phù hợp với mục đích, sở thích, lứa tuổi và năng lực. Đọc sách không cần đọc nhanh hay đọc nhiều mà đọc cho kĩ lưỡng, nghiền ngẫm tri thức không thôi.
Đọc sách rồi cũng cần phải biết vận dụng những điều học được từ trong sách vào cuộc sống. Chính hành động mới biến sức mạnh của tri thức thành hiện thực.
Phê phán những người chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc đọc sách để làm giàu vốn tri thức của chính mình hoặc đọc những loại sách không có ích.
Tóm lại, qua câu nói "Học vấn không chỉ là việc đọc sách, nhưng đọc sách vẫn là một con đường quan trọng của học vấn." của Chu Quang Tiềm đã cho ta thấy đọc sách là nhu cầu cần thiết đối với mỗi con người. Mặc dù có nhiều cách để học mà không bao gồm việc đọc sách, nhưng nó vẫn là con đường quan trọng nhất giúp ta thành công trên con đường học tập. Chính Đại thi hào Nga Pu-skin cũng khuyên dạy chúng ta rằng "Đọc sách là cách học tốt nhất", từ đó càng khẳng định rõ vai trò của sách trong đời sống hiện đại.