Qua truyện ngắn đó ta có thể có những thái độ sống nhất định như

• Thứ nhất là bài học về sự tham lam, bội bạc sẽ phải trả giá. Mụ vợ ông lão dù không có công lao gì nhưng luôn đòi hỏi quyền lợi và lòng tham ấy ngày càng tăng lên. Không chỉ tham lam, mụ vợ ông lão còn hết sức bội bạc. Với cá vàng, là "người dưng", mụ xử sự như vậy là đã vô cùng quá đáng. Vậy mà ngay cả với ông lão, người vừa là chồng vừa là ân nhân, mụ cũng đối xử không ra gì. Chính sự tham lam, ích kỉ, bội bạc đã khiến mụ mất hết tất cả, để cuối cùng mụ phải trở về với túp lều nát và cái máng lợn sứt mẻ cũ kĩ.
• Thứ hai là bài học về sự biết ơn đối với những người nhân hậu. Cá vàng vì mang ơn tấm lòng nhân hậu của ông lão nên đã giúp đỡ mỗi khi ông lão cần.
• Thứ ba trong cuộc sống cần có chính kiến, không nên quá nhu nhược, cần phân định được đúng sai. Phải chăng ông lão đừng quá nhu nhược đến mức để mụ vợ điều khiển,biến ông lão thành nô lệ để sai khiến, ông lão thực hiện cả những mong muốn ngông cuồn của mụ vợ dù biết là không đúng.

Như vậy, truyện có ý nghĩa giáo d