Vân sáng là hiện tượng tổng hợp hai hay nhiều sóng ánh sáng kết hợp ở trong không gian, nếu đặt màn chắn ở phía sau ta sẽ quan sát được các vạch sáng tối xen kẽ nhau. Các vạch sáng gọi là vân sáng, vạch tối thì gọi là vân tối. Và chúng gọi chung là vân giao thoa.

Vân sáng là hiện tượng quan sát được khi ánh sáng chiếu qua một bề mặt gồ ghề hoặc một lớp mỏng chất rắn trong điều kiện ánh sáng phản xạ hoặc giao thoa. Hiện tượng này có thể thấy rõ nhất khi có một nguồn sáng mạnh và một môi trường tối xung quanh.

Vân sáng phản xạ (vân sáng trên bề mặt gồ ghề):
Khi ánh sáng chiếu vào một bề mặt gồ ghề, như một tấm kim loại có các vết rễ rối, các vân sáng sẽ xuất hiện trên bề mặt. Điều này xảy ra do ánh sáng bị phản xạ và gặp phải các đỉnh và thung lũng của bề mặt. Các vân sáng này có thể thấy rõ bằng mắt thường hoặc thông qua các thiết bị quang học như kính hiển vi.

Vân sáng giao thoa (vân sáng trên lớp mỏng):
Ánh sáng có thể tạo ra vân sáng khi đi qua một lớp mỏng chất rắn, như một lớp màng mỏng trong điều kiện giao thoa. Khi ánh sáng chiếu qua lớp mỏng, các sóng ánh sáng phản xạ từ mặt trước và mặt sau của lớp mỏng giao thoa với nhau. Sự giao thoa này tạo ra các vùng sáng tối xen kẽ trên bề mặt, tạo thành các vân sáng. Màu sắc của các vân sáng phụ thuộc vào độ dày và tính chất quang phổ của lớp mỏng và góc chiếu ánh sáng.

Các ví dụ thực tế về vân sáng:
1. Vân sáng trên bề mặt nước: Khi ánh sáng chiếu vào mặt nước, các vân sáng xuất hiện do phản xạ và giao thoa của ánh sáng. Điều này tạo ra các vạch sáng tối trên mặt nước, được gọi là vân sáng nước.

2. Vân sáng trên màng xà phòng: Khi ánh sáng chiếu qua một lớp mỏng của màng xà phòng, chúng ta có thể quan sát được vân sáng trong các màu sắc khác nhau. Điều này xảy ra do giao thoa của ánh sáng khi đi qua lớp màng mỏng.

3. Vân sáng trên tấm kim loại gồ ghề: Khi chiếu ánh sáng lên một tấm kim loại gồ ghề, các vân sáng có thể xuất hiện trên bề mặt kim loại do phản xạ ánh sáng từ các rãnh và đỉnh của bề mặt.