- Xét về mặt cấu tạo, trong cấu trúc của từ không có sự phân chia hai bộ phận: thực (căn tố) và hư (phụ tố). Đặc điểm này khác với ngôn ngữ Ấn-Âu, từ được cấu tạo bởi hai bộ phận: một bộ phận mang ý nghĩa từ vựng (căn tố) và một bộ phận mang ý nghĩa ngữ pháp (phụ tố). Từ trong ngôn ngữ đơn lập do căn tố hoặc sự kết hợp giữa các căn tố tạo thành.

Xét về mặt hình thái từ: Từ không biến đổi hình thái.

Quan hệ ngữ pháp và ý nghĩa ngữ pháp được thể hiện bằng các phương tiện ngoài từ: trật tự từ, hư từ, ngữ điệu

- Ví dụ: Trật tự từ:

+ cửa trước- trước cửa

+ xanh mắt - mắt xanh

+ nhà nước - nước nhà

- Hư từ: đọc - đã đọc

+ đang đọc

+ sẽ đọc

+ cuốn vở - những cuốn vở

Tiếng Việt thuộc loại hình ngôn ngữ tổng hợp, cụ thể là ngôn ngữ tổng hợp từ. Dưới đây là một số đặc điểm chính của tiếng Việt:

1. Ngữ âm: Tiếng Việt có hệ thống ngữ âm phong phú, bao gồm 6 dạng thanh (ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng) và nhiều âm vị khác nhau. Ví dụ: "bàn" /baːn/, "mẹ" /mɛ˧˥/, "đi" /zi˧˥/.

2. Từ vựng: Tiếng Việt có một lượng từ vựng rất đa dạng, phong phú và linh hoạt. Nó có thể được tạo thành từ các nguyên tố từ cơ bản và các hậu tố, tiền tố để biểu thị ý nghĩa và chức năng khác nhau. Ví dụ: "bàn học", "đi học", "viết bài".

3. Ngữ pháp: Tiếng Việt có một hệ thống ngữ pháp phức tạp, bao gồm các quy tắc về cấu trúc câu, thứ tự từ, các loại từ loại và các quy tắc biến đổi từ. Ví dụ: "Tôi đang đọc sách" (cấu trúc chủ-ngữ-vị ngữ), "Con chó nhỏ" (thứ tự từ tính từ-trợ từ-danh từ).

4. Từ loại: Tiếng Việt có các từ loại cơ bản như danh từ, động từ, tính từ, trạng từ, giới từ, liên từ, trợ từ, và các từ loại khác. Ví dụ: "bàn" (danh từ), "đi" (động từ), "đẹp" (tính từ), "nhanh" (trạng từ).

5. Cấu trúc câu: Tiếng Việt thường có cấu trúc câu SVO (chủ-ngữ-vị ngữ) nhưng cũng có thể có các cấu trúc câu khác như SOV (chủ-vị ngữ-động từ). Ví dụ: "Tôi yêu bạn" (SVO), "Anh ấy chơi bóng đá" (SOV).

6. Từ ngữ biểu đạt sắc thái: Tiếng Việt có nhiều từ ngữ biểu đạt sắc thái, như từ ngữ lịch sự, từ ngữ thân mật, từ ngữ tôn trọng, từ ngữ hài hước, và từ ngữ biểu đạt cảm xúc. Ví dụ: "Xin chào" (lịch sự), "Em yêu anh" (thân mật), "Xin lỗi" (tôn trọng), "Ha ha" (hài hước), "Buồn" (cảm xúc).