a) Về phía tây, mặt trời rực rỡ những màu sáng lạ và ánh sáng chiều loáng một khúc sông, trông như một dải vàng nổi lên giữa đồi ruộng đều bắt đầu tím lại
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ so sánh khi dùng từ “như” để đối chiếu khúc sông với dải vàng, tạo ra hình ảnh đẹp và ấn tượng cho người đọc. Biện pháp tu từ so sánh có tác dụng làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu văn.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ nói quá khi dùng từ “rực rỡ” và “loáng” để miêu tả mặt trời và ánh sáng chiều, làm cho chúng trở nên sống động và lộng lẫy hơn. Biện pháp tu từ nói quá có tác dụng làm nổi bật, nhấn mạnh hoặc giảm bớt tính chất của sự vật.
b) Ông ba thì vui vẻ lắm, như rất thích được có người đến chơi, nhất người ấy lại là tôi… bà ba cũng hình như vui vẻ lắm vì thấy chồng vui vẻ
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ lặp từ khi dùng từ “vui vẻ lắm” hai lần để diễn tả tâm trạng của ông ba và bà ba. Biện pháp tu từ lặp từ có tác dụng làm nổi bật, nhấn mạnh hoặc diễn tả cảm xúc mãnh liệt của người nói.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ so sánh khi dùng từ “như” và “hình như” để so sánh ông ba và bà ba với những người khác, thể hiện sự gần gũi và yêu quý của người kể.
c) Mảnh trăng khuyết đứng yên ở cuối trời, sáng trong như 1 mảnh bạc
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ so sánh khi dùng từ “như” để so sánh mảnh trăng khuyết với mảnh bạc, tạo ra hình ảnh đơn giản nhưng đẹp và thanh cao cho người đọc.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ nhân hoá khi dùng từ “đứng yên” để miêu tả mảnh trăng, làm cho nó trở nên có hồn và có cảm xúc.
d) Mưa! mưa Ông mặt trời mặc áo giáp đen Kiến hành quân Đầy đường
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ lặp từ khi dùng từ “mưa” hai lần để diễn tả hiện tượng thời tiết ẩm ướt và u ám.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ nhân hoá khi dùng từ “ông mặt trời” và “mặc áo giáp đen” để miêu tả mặt trời bị che khuất bởi mây đen, làm cho nó trở nên có tính cách và có ý chí.
- Câu này còn có biện pháp tu từ ẩn dụ khi dùng từ “kiến hành quân” để chỉ những giọt mưa rơi xuống đường, tạo ra hình ảnh sinh động và hài hước cho người đọc.
e) Tiếng xuối trong như tiếng hát xa Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa Cảnh khuya như vẽ người chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà ( của Hồ Chí Minh)
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ so sánh khi dùng từ “như” để so sánh tiếng xuối với tiếng hát, trăng với cổ thụ, và cảnh khuya với bức vẽ, tạo ra hình ảnh đẹp và lãng mạn cho người đọc.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ ẩn dụ khi dùng từ “trăng” để chỉ ánh sáng của trăng, và từ “nước nhà” để chỉ đất nước, làm cho câu thơ trở nên giàu ý nghĩa và sâu sắc.
f) Khi con vừa tỉnh giấc Thì lời ru đi chơi Lời ru xuông ruộng khoai Ra bờ ao rau muống ( Xuân Quỳnh)
- Câu này sử dụng biện pháp tu từ nói quá khi dùng từ “lời ru đi chơi” để miêu tả lời ru của mẹ, làm cho nó trở nên sống động và vui tươi hơn.
- Câu này cũng có biện pháp tu từ đối chiếu khi dùng từ “xuông” và “ra” để đối chiếu lời ru với ruộng khoai và ao rau muống, tạo ra hiệu ứng tương phản giữa không gian trong nhà và ngoài trời.