Trở gió là một tác phẩm tạp văn của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, được in trong tập Tạp văn Nguyễn Ngọc Tư năm 2015. Tác phẩm kể về trận gió chướng cuối năm với sự biến đổi của cảnh vật cũng như sự thay đổi trong cách cảm, cách nghĩ của con người. Tác phẩm có chủ đề là sự lãng mạn, buồn bã và hối tiếc của cuộc sống, qua góc nhìn tự sự của một người phụ nữ nghèo ở miền Tây Nam Bộ.

Tác phẩm có bố cục gồm ba phần: phần mở đầu, phần thân và phần kết. Phần mở đầu giới thiệu về cuộc hẹn không rõ ràng giữa người kể chuyện và gió chướng, cũng như sự mong chờ và lộn xộn trong tâm trạng của cô. Phần thân là phần dài nhất, trình bày về những ký ức, những suy nghĩ và những cảm xúc của cô khi gió chướng về. Cô nhớ lại tuổi thơ dại, khi gió chướng là dấu hiệu của mùa xuân và Tết; cô suy ngẫm về cuộc sống hiện tại, khi gió chướng làm cô buồn muốn chết vì thấy mình già đi mà chẳng sống được gì; cô cũng không quên những người yêu đã qua, nhất là Đờ - người đã từng hứa hẹn sẽ đón cô đi khi gió chướng về. Phần kết là phần ngắn nhất, kết thúc bằng câu hỏi “Sao em lại chờ anh?” của Đờ trong lá thư cuối cùng gửi cho cô, và câu trả lời “Em không biết” của cô trong lòng.

Tác phẩm có giá trị nội dung cao, khi thể hiện được sự giàu sắc của cuộc sống miền quê Việt Nam, qua những chi tiết sinh động và gần gũi. Tác phẩm cũng bộc lộ được tâm hồn nữ tính, nhạy cảm và đa diện của người phụ nữ, qua những suy nghĩ và cảm xúc phức tạp và sâu sắc. Tác phẩm mang lại cho người đọc những xúc cảm khác nhau: từ niềm vui, hồ hởi cho đến nỗi buồn, tiếc nuối; từ sự lãng mạn, say đắm cho đến sự hoài nghi, thất vọng.

Tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao, khi sử dụng thành thạo các biện pháp tu từ và hình ảnh để tạo ra một bức tranh sống động và đậm chất thơ. Tác phẩm dùng nhiều so sánh, ví von để miêu tả gió chướng, như “hơi thở gió”, “giọt tinh tang”, “người xưa”, “dòng gió”, “gió chướng”. Tác phẩm cũng dùng nhiều ẩn dụ, biểu tượng để diễn đạt tâm trạng của người kể chuyện, như “chiếc chuông gió”, “tấm tole bên chái Đông”, “lá thư cuối cùng”. Tác phẩm có ngôn ngữ giàu hình ảnh, sắc màu và âm thanh, khi miêu tả cảnh vật và con người, như “bước qua tháng Chín”, “đầm đìa tôi cũng buồn”, “đứt đinh từ mùa trước”, “vỗ tay cười”, “trắng như vầy”. Tác phẩm có cách dùng từ đơn giản, tự nhiên và gần gũi, khi dùng nhiều từ ngữ miền Tây Nam Bộ, như “chướng”, “Đờ”, “Ka”, “Mờ”.

Trở gió là một tác phẩm tạp văn hay và đáng đọc của Nguyễn Ngọc Tư. Tác phẩm không chỉ phản ánh được cuộc sống miền quê Việt Nam mà còn thể hiện được tâm hồn nữ tính đẹp và đau khổ của người phụ nữ. Tác phẩm cũng có nhiều nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật, khi sử dụng các biện pháp tu từ và hình ảnh một cách khéo léo và sáng tạo.