“Người đàn ông cô độc giữa rừng” trích trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi. Nổi bật trong đoạn trích là nhân vật Võ Tòng được khắc họa mang vẻ đẹp tiêu biểu của người dân Nam Bộ.

Nội dung của đoạn trích kể về việc một lần nọ, tía nuôi của An đã đưa cậu và Cò đến thăm chú Võ Tòng. Nhân vật này được hiện lên chủ yếu qua quan sát của nhân vật An. Một người nông dân có vẻ bề ngoài “kì hình dị tướng”, nhưng ẩn sâu bên trong là sự hiền lành, chất phác. Tại đây, An đã được nghe kể về cuộc đời của chú Vũ Tòng. Người dân trong vùng không biết tên thật của chú. Chỉ biết rằng, nhiều năm trước, Võ Tòng đã bơi xuồng đến dựng lều giữa khu rừng đầy thú dữ. Một mình chú đã giết chết hơn hai mươi con hổ. Bởi vậy mà cái tên cũng Võ Tòng bắt nguồn từ đấy. Cách ăn mặc của chú cũng hết sức đơn giản - thường cởi trần, mặc chiếc quần kaki còn mới nhưng coi bộ đã lâu không giặt chiếc quần lính Pháp có những sáu túi. Bên hông chú đeo lủng lẳng một lưỡi lê, nằm gọn trong vỏ sắt.

Cuộc đời của Võ Tòng đầy bất hạnh. Khi còn trẻ, chú cũng từng có một gia đình hạnh phúc. Vợ chú là một người đàn bà xinh xắn. Lúc mang thai đứa con đầu lòng cứ kêu thèm ăn măng. Thương vợ, chú liều xách dao đến bụi tre đình làng xắn một mụt măng. Khi về ngang qua bờ tre nhà địa chủ liền bị hắn vu cho tội ăn trộm. Võ Tòng một mực cãi lên nhưng bị tên địa chủ quyền thế lại ra sức đánh, khiến chú chém trả. Nhưng chú không trốn chạy mà đường hoàng chịu tội. Qua hành động này, Võ Tòng hiện lên là một con người dũng cảm, có trách nhiệm.

Nhưng bất hạnh không dừng lại ở đó, ở tù về, Võ Tòng nghe tin vợ đã lấy tên địa chủ, còn đứa con trai độc nhất thì đã chết. Vì quá đau đớn, chú liền bỏ làng đi, vào trong rừng sống một mình. Không chỉ vậy, tác giả còn khắc họa hình ảnh Võ Tòng hiện lên là một con người giàu lòng yêu nước. Điều đó thể hiện qua hành động của chú: chuẩn bị những mũi tên tẩm thuốc độc để đánh giặc Pháp; kể lại chiến công đánh giặc cho tía nuôi của An nghe với vẻ hào hứng, sung sướng; chia cho tía nuôi An những mũi tên dùng để giết giặc.

Tóm lại, nhân vật Võ Tòng được khắc họa hiện lên đầy chân thực, sinh động. Chú chính là hiện thân cho những phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Nam Bộ.