Truyện “Thần Biển” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học dân gian Việt Nam. Tác phẩm đã thể hiện được những quan niệm, nhận thức của người nguyên thủy về thế giới tự nhiên, đồng thời thể hiện được khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người thời kỳ ấy.

Về nội dung, truyện “Thần Biển” xoay quanh câu chuyện về vị thần Biển, một vị thần nhân từ, yêu thương con người và luôn sẵn sàng giúp đỡ những người gặp nạn.

Theo sự tích thứ nhất, thần Biển được miêu tả là một con rùa khổng lồ, có sức mạnh to lớn, có thể điều khiển thủy triều lên xuống. Đây là hình ảnh tượng trưng cho sức mạnh của biển cả, là hiện thân của thiên nhiên hùng vĩ.

Còn theo sự tích thứ hai, thần Biển là một thiếu nữ xinh đẹp, có tấm lòng nhân hậu, luôn yêu thương anh em. Nàng đã dùng phép thuật của mình để cứu các thủy thủ bị nạn, giúp bắt bọn cướp biển và làm mưa cứu mùa màng. Đây là hình ảnh tượng trưng cho lòng nhân ái của con người, là khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người thời nguyên thủy.

Về nghệ thuật, truyện “Thần Biển” có những nét đặc sắc sau:

• Tư duy tượng trưng: Hình tượng thần Biển được xây dựng dựa trên những hiện tượng tự nhiên như biển cả, thủy triều, bão tố. Điều này thể hiện tư duy tượng trưng của người nguyên thủy, họ đã sử dụng những hình ảnh, sự vật trong tự nhiên để thể hiện những khái niệm, ý niệm trừu tượng.
• Tư duy nhân hóa: Các hiện tượng tự nhiên trong truyện đều được nhân hóa, được coi như những con người có ý thức, có hành động. Điều này thể hiện sự gắn bó, gần gũi của con người với thiên nhiên.
• Cốt truyện hấp dẫn: Cốt truyện của truyện khá đơn giản, nhưng lại giàu kịch tính. Những tình huống truyện được xây dựng logic, hợp lý, tạo nên sự hấp dẫn cho người đọc.
• Ngôn ngữ mộc mạc, giản dị: Ngôn ngữ của truyện mộc mạc, giản dị, mang đậm chất dân gian.

Kết luận:

Truyện “Thần Biển” là một tác phẩm văn học dân gian giàu giá trị. Tác phẩm đã thể hiện được những quan niệm, nhận thức của người nguyên thủy về thế giới tự nhiên, đồng thời thể hiện được khát vọng chinh phục thiên nhiên của con người thời kỳ ấy.