Nguyên nhân: 
- 1973, cuộc khủng hoảng nhiều mặt của thế giới đòi hỏi các nước phải cải cách kinh tế và xã hội
- Ban lãnh đạo Liên Xô đã không thực hiện những cải cách cần thiết về kt-xh
-> Đầu những năm 80 của TK XX, Liên Xô rơi vào khủng hoảng
Hậu quả: 
- Sau cuộc đảo chính không thành ngày 19/8/1991, Đảng Cộng Sản và nhà nước Liên Bang hầu như tê liệt.
- 21/12/1991, 11 nước Cộng hòa kí hiệp định về giải tán Liên Bang, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG)
- 25/12/1991, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sụp đổ sau 74 năm tồn tại
Bài học:
- Chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, công tác cán bộ…
- Thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, phê bình, tự phê bình
- Chống kiêu ngạo cộng sản