Hoàng triều về đời niên hiệu Vĩnh Thịnh, có một tiến sĩ trẻ tuổi, tên là Đinh Hoàn, hiệu là Mặc Trai, người ở làng An Ấp, tỉnh Nghệ An. Cha mẹ mất sớm, ít anh em, khi gần đến tuổi thành thân cưới vợ nhưng cứ sinh luôn con gái mà chưa được giai nào. Ông lại lấy con gái nhà quan họ Nguyễn làm vợ thứ. Bà vợ này nghi dung nhàn nhã, ăn nói đoan trang, thêu thùa khâu vá rất lành nghề, lại có tài văn thơ nổi tiếng. Khi về nhà chồng, tự sửa mình nghiêm chỉnh, đối với chồng có lễ độ. Ông vừa yêu vừa kính trọng. Gặp những khi ở triều lui về rảnh việc, thường cùng với bà xướng hoạ văn thơ, hâm mộ các trung thần liệt nữ. Các bài xướng hoạ đã chép ở tập Quan thư hoà minh, nay không lục ra đây.Nhớ lại có một hôm mùa về xuân, ông ngủ dậy muộn, bà làm một bài thơ thoát trâm có ý khuyên can: Lược một bài thơ [] Ông xem thơ mà than rằng: Lời thơ tao nhã, ngụ ý sâu xa, đời xưa khen Vương hậu và Từ phi cũng chưa là tột bậc vậy. Bèn vời phu nhân đến, nhận lỗi từ tạ. từ đó ông vắt tóc, nhả cơm, ăn muộn, dậy sớm, trong hàng quan liêu nổi tiếng là người cần mẫn. Đến năm Ất Tỵ triều đình kén sứ thần đi Trung Quốc kết nối bang giao, quần thần cử ông sung vào chức ấy. Ông tạ ơn về nhà riêng, gọi phu nhân bảo rằng: - Ta sinh vào thời Lê, nhận quan tước triều Lê , ăn bổng lộc triều Lê, bắc vua sai đi đâu là đi đấy, nếu làm được hết phận sự không phụ lòng uỷ thác của nhà vua thì ta cũng lấy làm thoả mãn cái chí bình sinh của ta vậy. Duy nghĩ nàng liễu bồ yếu ớt, vắng vẻ cô phòng, chăn sương gối tuyết giữ lòng trinh, hoa xuân trăng thu gửi mối hận, nghĩ đến tâm tình ấy, càng thêm bồi hồi, đó là lòng ta quyến luyến vì nàng mà không sao bỏ qua được vậy. 
1. Xác định thể loại của đoạn trích 
2.Phương thức biểu đạt chính
3. Nhân vật đinh hoàn có hoàn cảnh gia đình như thế nào