Quá trình khai phá vùng đất phía Nam từ thế kỉ XVI đến thế kỉ XVIII:

+ Năm 1558, Nguyễn Hoàng được cử làm trấn thủ Thuận Hoá. Tới năm 1570, ông kiêm luôn trấn thủ Quảng Nam. Chỉ trong một thời gian ngắn Thuận Hóa, Quảng Nam đã trở thành một vùng đất yên bình, kinh tế phát triển, dân cư đông đúc.

+ Năm 1597, Nguyễn Hoàng sai Lương Văn Chánh tổ chức đưa dân từ Tuy Viễn (nay thuộc Bình Định) vào đất Phú yên ngày nay để khai hoang, lập ấp. Năm 1611, phủ Phú yên được thành lập.

+ Từ cuối thế kỉ XVI, người Việt tiếp tục di cư về phía nam, tới Mô Xoài (Bà Rịa - Vũng Tàu), Bến Nghé, Sài Gòn,… khai hoang mở đất.

+ Năm 1693, phần đất của Chiêm Thành (Ninh Thuận, Bình Thuận) sáp nhập thành một trấn của Đàng Trong.

+ Năm 1698, Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lí phía nam, đặt Phủ Gia Định. Vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên cũng được sáp nhập vào phủ này sau đó.

+ Đến giữa thế kỉ XVIII, tại vùng đất phương Nam đã xuất hiện thêm nhiều thôn ấp mới, nhiều trung tâm giao thương phát triển như: Nông Nại Đại Phố, Gia Định, Bến Nghé, Hà Tiên,…

−- Quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa là hai quần đảo nằm ở Biển Đông, gồm nhiều đảo nhỏ và bãi đá.

−- Các chúa Nguyễn đã thực hiện các hành động như thiết lập và duy trì các đồn điền, đặt quân đội và thực hiện các hoạt động kinh tế trên các đảo này.

−- Các vị chúa Nguyễn đã gửi các thuyền đi khám phá, khai thác tài nguyên và thiết lập các biển báo để đánh dấu chủ quyền của Việt Nam trên quần đảo này.

B)

−- Quá trình thực thi chủ quyền của các chúa Nguyễn đã khẳng định và bảo vệ chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.

−- Hành động của các chúa Nguyễn đã tạo nên một sự hiện diện vững chắc của Việt Nam trên quần đảo này, đồng thời góp phần bảo vệ lợi ích quốc gia và tài nguyên biển của Việt Nam.

−- Quá trình này cũng thể hiện quyết tâm và sự kiên nhẫn của các chúa Nguyễn trong việc bảo vệ chủ quyền của đất nước và đối mặt với các thách thức từ các thế lực ngoại vi.