Cơ chế nhiễm sắc thể xác định giới tính ở người dựa trên việc có một cặp nhiễm sắc thể giới tính X và Y. Nam giới có một nhiễm sắc thể X và một nhiễm sắc thể Y (XY), trong khi nữ giới có hai nhiễm sắc thể X (XX).

Tỷ lệ con trai và con gái sinh ra xấp xỉ 1:1 là do quá trình phân tách ngẫu nhiên của nhiễm sắc thể giới tính trong quá trình hình thành tinh trùng. Khi tạo ra tinh trùng, quá trình phân tách ngẫu nhiên của các nhiễm sắc thể X và Y xảy ra, dẫn đến khả năng gặp gỡ của tinh trùng mang nhiễm sắc thể X hoặc Y với trứng là xấp xỉ 50%.

Việc sinh con trai hay con gái không phụ thuộc vào người mẹ mà phụ thuộc vào tinh trùng của người cha. Người mẹ chỉ mang nhiễm sắc thể X trong trứng của mình, trong khi người cha có thể mang cả nhiễm sắc thể X và Y trong tinh trùng của mình. Do đó, người cha quyết định giới tính của con trẻ bằng cách cung cấp tinh trùng mang nhiễm sắc thể X hoặc Y cho quá trình thụ tinh.