Tự lập: tự giác làm những việc của bản thân mình mà không đợi ai nhắc nhở, phàn nàn; tự làm lấy, tự giải quyết công việc của mình, tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống cho riêng mình, không trông chờ, dựa dẫm phụ thuộc vào gia đình hay người khác.

Ỷ lại là tâm lý làm bất cứ việc gì cũng muốn dựa vào người khác, thiếu tính tự lập, thiếu khả năng tự giải quyết công việc. Những người có tính ỷ lại thường không kiên trì, không quyết đoán, nhu nhược, thiếu tự giác, thiếu tự chủ, gặp việc gì cũng không có chủ kiến, đôi khi là không tự quyết định được những việc hàng ngày của bản thân.