“Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.”

Ông cha ta xưa đã có những lời răn dạy rất tế nhị về cách giao tiếp trong cuộc sống sao cho phù hợp nhất. Vậy mà hiện trạng ngày nay, con người ta nói tục chửi thề một cách vô tư và thoải mái không kém gì những ngon từ sang trọng, vẻ đẹp của ngôn ngữ đã dần bị suy đồi từ lúc nào.

Về nói tục chửi thề, đây đều là những lời nói thô tục, vô văn hóa, thường khiến người nghe cảm thấy không thoải mái, đây đều là những từ không nên nói ra trong văn hóa giao tiếp. Trên lí thuyết là vậy, nhưng hiện tay, những câu nói tục chửi thề lại xuất hiện rộng khắp mọi nơi và ở không chỉ ở những người lớn, học sinh cũng sử dụng rất nhiều. Người ta có thể dễ dàng buông một lời chửi bố mẹ, ông bà tổ tiên ai đó chỉ vì một hành động nhỏ như chẳng may va phải nhau trên đường hay ai đó làm những điều mà họ không thích. Cách ứng xử với những điều tiêu cực là vậy, một góc độ nào đó ta cũng có thể giảm nhẹ đi cho họ cái danh “thiếu văn minh”, nhưng một số người thậm chí còn thản nhiên nói tục, chửi thề trong những câu chuyện phiếm với bạn bè như một gia vị làm câu chuyện thêm phần hấp dẫn. Có lẽ chỉ những câu chửi thề mới diễn tả được đầy đủ cảm xúc của họ? Học sinh cũng ngày càng dễ dàng văng ra những lời nói thiếu văn minh đó trong mọi hòn cảnh, kể cả với những người lớn tuổi hơn mình.

Nguyên nhân có lẽ cũng là do sự phát triển của xã hội hiện đại, con người ta dần quan niệm “thời đại nào rồi mà nói tục còn bị coi như là thiếu văn hóa”, “đó chỉ đơn giản là cách bày tỏ cảm xúc rất tự nhiên”. Một số người thì nói tục chửi thề vì nó “sang”, cả xã hội dùng mà mình không dùng thì sẽ trở nên lạc hậu, và họ cứ thế đua đòi. Đám đông dạy đám đông, ngày trước đi ngoài đường ai đó nói tục sẽ bị mọi người quay lại nhìn, vậy mà bây giờ người ta nhìn nhau để cười và sảng khoái với phát ngôn của mình. Từ những người bình thường cho đến những người nổi tiếng có tiếng nói, buông một câu chửi thề giờ đây dường như không phải chuyện gì khó nhằn. Học sinh, những người trẻ thì không biết tiếp nhận thông tin một cách chọn lọc, “người lớn chửi được thì mình chửi được”, và hệ thống nói tục chửi thế thành một sợi dây hoàn chỉnh từ già đến trẻ, có những đứa trẻ nói chưa sõi tiếng Việt đã biết nói vài câu chửi thề.

Có thể một số người đã quá quen với việc này thấy nó không có gì là nghiêm trọng, tuy nhiên, nhìn ở góc độ văn hóa, con người ta như đang chà đạp lên chính mình. Ngôn ngữ văn hóa dân tộc giờ đây ngày càng bị mài mòn bởi những cái mà người ta cho là hiện đại và sang trọng, con người trở nên thiếu văn minh mà lại nghĩ là mình bắt kịp xu thế, và cả một thế hệ trẻ hiện nay sẽ phát ngôn gì trong tương lai trên những mặt báo hay những buổi đàm phán ngoại giao với bạn bè quốc tế, lại thoải mái chửi thề? Mỗi chúng ta, từ cá nhân đến cộng đồng và các cơ quan thẩm quyền, cần dần dần giảm đi hiện tượng này, biến mất là không thể nhưng nên để mọi người biết khi nào thì mình có thể buông những lời khó nghe đó. Hậu quả sẽ khó lường biết chừng nào nếu một ngày nói tục chửi thề đã trở thành phong tục?

Lời nói là cách mà con người ta gửi gắm yêu thương, trao đổi thông tin. Là phương tiện giao tiếp không bao giờ có thể thay thế. Hãy văn minh trong giao tiếp, nếu muốn có một xã hội văn minh!