Bài thơ "Đập đá ở Côn Lôn" của Phan Châu Trinh mang đến những đổi mới đáng chú ý về hình tượng người anh hùng so với văn học trung đại Việt Nam. Đầu tiên, sự chọn lựa ngôn ngữ và phong cách thể hiện sự gần gũi và dễ tiếp cận, làm cho bài thơ trở nên thân thiện và gần gũi với độc giả hơn. Khác với ngôn ngữ trang trọng, cao siêu trong văn học trung đại, đây là một đổi mới rõ ràng.
Hình tượng người anh hùng trong bài thơ không phải là những nhân vật lịch sử hoặc vua chúa, mà là những người lao động chân chất, những người đang đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước thông qua việc đập đá. Thay vì tôn vinh quý tộc, bài thơ tôn vinh công lao của những người làm việc bình dân, thể hiện một tầm nhìn xã hội mới và sự tôn trọng đối với lao động.
Tư tưởng tiến bộ hiện rõ trong bài thơ, khi Phan Châu Trinh khuyến khích mọi người hãy không chỉ làm việc vì lợi ích cá nhân mà còn đóng góp cho cộng đồng, hướng tới một xã hội công bằng và phát triển. Điều này phản ánh tư duy mới mẻ và tiến bộ so với truyền thống quý tộc trung đại.
Qua bài thơ "Đập đá ở Côn Lôn" không chỉ là một tác phẩm văn học nổi bật của Phan Châu Trinh mà còn là một tác phẩm mang đầy đủ những đổi mới về ngôn ngữ, hình tượng người anh hùng, và tư tưởng xã hội, đánh dấu sự chuyển biến trong văn hóa và tư duy của Việt Nam vào thời kỳ hiện đại.