Phong trào Tây Sơn là một phong trào nổi lên vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19 ở Việt Nam, nhằm chống lại sự thống trị của triều Nguyễn và khôi phục độc lập cho đất nước.

Nguyên nhân bùng nổ của phong trào Tây Sơn là do sự bất bình đẳng xã hội và sự bất mãn của nhân dân đối với chính quyền triều Nguyễn. Nhân dân bị áp bức, bị cưỡng chế và chịu sự tàn bạo của quan lại triều Nguyễn, điều này đã tạo ra một sự phản kháng mạnh mẽ từ phía nhân dân.

Người lãnh đạo của phong trào Tây Sơn là ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Lữ và Nguyễn Huệ. Họ đã lãnh đạo quần chúng nông dân và lính làng khắp nơi tụ họp lại để chống lại quân đội triều Nguyễn. Nguyễn Huệ sau đó trở thành vị vua đầu tiên của triều đại Tây Sơn.

Kẻ thù chính của phong trào Tây Sơn là triều Nguyễn. Trong suốt quá trình chiến đấu, Tây Sơn đã liên tục đánh bại quân đội triều Nguyễn và cuối cùng lật đổ triều đại này.

Tóm tắt diễn biến của phong trào Tây Sơn là từ khi bùng nổ vào năm 1771 cho đến khi lên ngôi vào năm 1788, Tây Sơn đã trải qua nhiều cuộc chiến và chiếm được nhiều vùng đất. Sau đó, Tây Sơn tiếp tục mở rộng lãnh thổ và đánh bại các quân đội khác như quân Minh, quân Thanh và quân Thanh Tây.

Chiến thắng tiêu biểu của phong trào Tây Sơn là chiến thắng trong trận Ngọc Hồi - Đống Đa năm 1789. Trận này đã đánh bại quân đội Thanh và đánh dấu sự thống nhất của Tây Sơn trước khi lên ngôi.

Ý nghĩa của phong trào Tây Sơn là đã đánh đổ chế độ phong kiến triều Nguyễn và khôi phục độc lập cho đất nước. Phong trào này đã mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử Việt Nam, tạo điều kiện cho sự phát triển của các triều đại sau này như triều Nguyễn và triều Tự Đức.