Ẩm thực Cao Bằng là bức tranh màu sắc phong phú, đa dạng, tạo nên bản sắc riêng của từng dân tộc, vùng, miền. Trong đó, văn hóa ẩm thực của người Tày, Nùng tạo nên nét đặc trưng độc đáo, ẩn chứa trong đó giá trị nhân văn sâu sắc, mang đậm cốt cách của đồng bào vùng cao.
Khi ngoài đồng lúa chín vàng, vạt lúa nếp tỏa hương khắp cánh đồng thì những phụ nữ Tày, Nùng sẽ cắt từng bông lúa nếp bó thành từng bó mang về nhà tuốt, luộc chín rồi đem rang khô và phơi ở ngoài sân nhà. Khi trăng mùa thu nhú lên ngọn núi phía Đông thì những chàng trai, cô gái hẹn nhau đến một gia đình đã định để làm cốm. Dưới ánh trăng vàng, ngoài sân có tới 3 - 4 cối giã, mỗi cối giã có 3 chày để giã cốm. Bên cạnh đó có 2 - 3 nhóm sàng sảy cốm sau giã, rộn ràng tiếng chày, tiếng hát giao duyên, tiếng cười nói tạo nên không khí vui vẻ, sôi động. 
Giã cốm xong, trời đã khuya, gia chủ đặt một đĩa cốm lên cúng tổ tiên và sắp một mâm cốm mời người già, còn các nam thanh, nữ tú ngồi xung quanh nong đựng cốm vừa ăn vừa hát lượn, vừa sai mạ (lày cỏ) và được chủ nhà mời rượu cảm ơn mọi người đến giúp giã cốm. Khi sắp chia tay, các chàng trai, cô gái hẹn nhau tối mai đến giã cốm tại nhà nào, gặp nhau lúc mấy giờ… Hoạt động giã cốm tập thể kéo dài từ nhà này sang nhà khác cho đến khi trong bản không còn nhà nào làm cốm mới thôi.

Ngoài tục giã cốm mang tính tập thể cộng đồng cao, người Tày, Nùng còn có tục giã gạo tập thể. Vừa giã gạo vừa làm bánh để gia đình sử dụng vào dịp lễ, cưới hỏi, vào nhà mới...

Trong các dịp lễ này của đồng bào luôn phải có nhiều gạo, bánh nên cần lực lượng giúp đỡ. Vào ngày giã gạo, làm bánh ngoài sân, bên hiên nhà, dưới sàn, đâu đâu cũng có tiếng chày cối sàng sảy liên tục. Dù vất vả nhưng ai cũng vui vẻ giúp gia chủ. Khi đêm về khuya, mọi người tạm dừng công việc ngồi lại với nhau, mời nhau ăn bánh, uống nước rồi lại giã gạo, làm bánh, hát giã bạn cho đến khi làm đủ số lượng bánh mà gia chủ yêu cầu.

Khi mùa vụ được thu hái xong, tại các bản người Tày, Nùng với những chòm xóm chỉ có 6 - 8 nóc nhà sẽ rủ nhau làm bánh cuốn luân phiên. Mọi người cùng đến nhà làm bánh cuốn, mỗi người một việc, nào là ngâm gạo, xay bột, đặt khuôn, tráng bánh…, bánh làm xong chủ  nhà và khách cùng nhau ăn vui vẻ.

Việc tổ chức làm bánh luân phiên kéo dài liên tục các ngày hoặc mọi người thỏa thuận làm bánh luân phiên từ nhà này sang nhà khác. Mục đích của việc làm bánh cuốn luân phiên không chỉ cải thiện bữa ăn cho gia đình mà còn là dịp để mọi người gặp gỡ, tâm tình, chia sẻ với nhau trong cuộc sống.